Influencers verdoezelen reclame; Europese consumentenbonden willen beter toezicht

In dit artikel:

De Consumentenbond en vijftien andere Europese consumentenorganisaties waarschuwen dat influencers op sociale media vaak niet duidelijk aangeven wanneer zij betaald worden voor het promoten van fast fashion, ongezonde voeding of financiële producten. De organisaties onderzochten 350 voorbeelden van fast‑fashionreclame en 300 posts voor ongezond eten, aangevuld met een eigen analyse naar promoties van financiële diensten.

In Nederland schrijft de Mediawet en de Reclame Code Commissie voor dat commerciële content herkenbaar moet zijn, maar volgens de Consumentenbond gebeurt dat niet consequent. Vermeldingen zijn soms vaag (bijvoorbeeld alleen “Ad”), verborgen buiten het beeld geplaatst of gebruik maken van onduidelijke afkortingen, zodat volgers reclame moeilijk herkennen. Dat is vooral problematisch voor kinderen en jongvolwassenen, die gevoeliger zijn voor groepsdruk en vergelijkingsgedrag.

De bond geeft concrete voorbeelden: een influencer met ~1 miljoen volgers poste kleding van Zalando met een onduidelijk bijschrift; een andere accepteerde een betaalde reis van New York Pizza zonder dat te melden; en een YouTuber met ~100.000 volgers promootte een cryptoplatform zonder risico’s of betaalde samenwerking te benoemen.

Omdat toezicht ontbreekt door onduidelijke regels, pleiten de consumentenorganisaties voor een verplichte, eenduidige vermelding op beeld (bijv. een duidelijk label) bij betaalde content. Daarnaast vragen zij dat de EU reclame voor schadelijke producten — zoals ongezond eten gericht op kinderen en risicovolle financiële producten — actief verbiedt of strenger reguleert.