Indonesië roept oud-president Soeharto uit tot nationale held ondanks felle kritiek

In dit artikel:

De Indonesische oud-president Soeharto is door de regering tot nationale held benoemd, ondanks felle tegenstand van activisten, mensenrechtenorganisaties en nabestaanden van slachtoffers. Tijdens de uitreiking – waarbij de onderscheiding dit jaar aan tien personen werd toegekend – overhandigde president Prabowo het eerbetoon aan een van Soeharto’s dochters.

Soeharto was van 1967 tot 1998 de tweede president van Indonesië en staat bekend om drie decennia van snelle economische groei en politieke stabiliteit, deels dankzij buitenlandse investeringen en strakke staatscontrole. Tegelijkertijd wordt zijn bewind gekenmerkt door grootschalige mensenrechtenschendingen, het gewelddadig neerslaan van politieke oppositie, en omvangrijke corruptie en nepotisme. Vooral het bloedige optreden tegen vermeende communisten in 1965–1966, waarbij naar schatting honderdduizenden slachtoffers vielen, blijft een pijnlijke erfenis. Soeharto trad af in mei 1998 en overleed in 2008; een strafrechtelijke veroordeling heeft nooit plaatsgevonden vanwege zijn slechte gezondheid.

De beslissing tot erkenning leidde tot protesten in Jakarta en oproepen van onder meer Amnesty International om de titel in te trekken. Kritiek concentreert zich niet alleen op de misdaden uit het verleden, maar ook op symboliek: bij de ceremonie hing Soeharto’s portret naast dat van Marsinah, een vakbondsactiviste die tijdens zijn bewind werd ontvoerd en vermoord en sindsdien symbool is geworden van verzet tegen het regime.

Terwijl maatschappelijke verontwaardiging aanhoudt, lijkt intrekking van de eretitel onwaarschijnlijk: Prabowo geniet steun van partijen en politici die band met Soeharto en diens Golkar-partij behouden, en politieke belangen wegen zwaar in het debat over nationale herinnering en verzoening.