Indische keuken verrijkte Nederland: sommige recepten zelfs niet met eigen familie gedeeld

In dit artikel:

De zussen Lies (84) en Dee van Rhee (89) wonen al ruim 65 jaar in Nederland en behouden hun Indonesische culinaire tradities, waarbij eten centraal staat tijdens familiebijeenkomsten. Ondanks hun hoge leeftijd besteden zij nog steeds uren in de keuken om traditionele Indische gerechten te bereiden, zoals gele kip, sajoer lodeh en frikadel pan. Voor de ruim 1,5 miljoen Indo’s in Nederland is het gebruikelijk om na zulke bijeenkomsten volop eten uit te delen, vaak met een diversiteit aan eigen varianten op klassieke gerechten.

Lies en Dee leerden koken van hun moeder en eerdere generaties en benadrukken dat experimenteren en improviseren essentieel zijn. Toen ze in 1950 uit Makassar naar Nederland verhuisden en in Zeeuws-Vlaanderen terechtkwamen, waren Indische ingrediënten schaars. Ze vervingen onbekende groenten als kangkung en paksoi door andijvie en spinazie, en tamarinde door citroensap. Pas later, dankzij verkopers die vanuit de achterbak Indische producten aan de man brachten en de grotere toko’s in de Randstad, werd het assortiment uitgebreider en konden zij authentiekere recepten volgen.

Tijdens familiebijeenkomsten worden soms wel tien tot twaalf gerechten voor veertig personen bereid, een klus die de zussen als vanzelfsprekend beschouwen. Opvallend is het verschil in kookstijl: Dee werkt precies en noteert recepten nauwkeurig, terwijl Lies kookt uit gevoel en weigert haar recept voor een geliefde sambal prijs te geven, ondanks herhaald vragen. Hierdoor blijft een deel van de culinaire knowhow binnen de familie gekoesterd en mysterieus. De uitstraling en smaak van de Indische keuken hebben zich diep verweven in het Nederlandse eetlandschap, mede dankzij thuiskoks als Lies en Dee die tradities levend houden met liefde en vakmanschap.