'In zijn waarden leeft de mens voort'

In dit artikel:

Fiona Fortuin (43), hoofd sprekers bij uitvaarten van het Humanistisch Verbond, schreef recent Niet moeder, leven zonder kinderen in een wereld vol verwachtingen. In het boek en in het gesprek zoekt ze naar de wortels van een periode van eenzaamheid: niet zozeer door gebrek aan sociale contacten, maar door het ontbreken van woorden en rollen waarmee anderen zichzelf en haar snel definiëren — partner, ouder — en de onuitgesproken hiërarchie die daaruit voortvloeit.

Ze schetst hoe vragen op verjaardagen, bij trainingen of bij de start van een studie snel peilen naar relatie- en ouderschapsstatus, en hoe die vragen impliciet waarde toekennen. Haar leven verloopt buiten het traditionele gezinsplaatje: vaker zonder partner, zonder kinderen. Daardoor moest ze zichzelf opnieuw leren omschrijven en betekenis vinden. Dat proces leidde tot nadenken over zingeving en nalatenschap: niet in erfstukken of nageslacht, maar in waarden en handelen.

Een belangrijke intellectuele aanjager voor Fortuin was het werk van Tobias Hurter, waarin het idee van het waardengedreven leven centraal staat. Zij vertaalt dat naar de metafoor van de humuslaag: een persoonlijke waardenbasis (voor haar rechtvaardigheid, vrijheid, solidariteit) die richting geeft en als geestelijke nalatenschap fungeert. Die focus op het immateriële bepaalt zowel haar privéleven als haar professionele koers: haar werk bij uitvaarten, haar leesgedrag over de dood en haar start met de studie geestelijke verzorging.

Fortuin verzet zich tegen de moederschaps- en gezinsnorm en benadrukt dat een leven zonder kinderen even waardevol kan zijn. Ze erkent dat loskomen van maatschappelijke verwachtingen moed vereist en dat het werken aan je “basis” een manier is om een goed en betekenisvol leven vorm te geven. Daarnaast wil ze zich publiekelijk uitspreken voor een humanistische levensbeschouwing die vrijheid en solidariteit hooghoudt en hoopt ze als geestelijk verzorger anderen in rouw en zingeving te ondersteunen.