In waardering alleen kun je niet wonen
In dit artikel:
Bij de verkiezingsprogramma’s van Nederlandse partijen klinkt unanieme lof voor het mbo: vakmensen worden gezien als onmisbaar voor de economie en het realiseren van plannen op wonen, mobiliteit en duurzaamheid. Maar die waardering staat in schril contrast met het gebrek aan concrete, structurele maatregelen en financiering in de programma’s.
Het meest zichtbare voorbeeld is de ambitieuze bouwopgave: partijen willen tienduizenden woningen per jaar, maar zelden wordt genoemd wie die huizen daadwerkelijk gaat bouwen. Mbo-studenten in bouw en techniek leveren de metselaars, timmerlieden, installateurs en machinisten die plannen omzetten in baksteen en beton. Tegelijk kampen die opleidingen met teruglopende instroom en een uitstroom van ervaren krachten richting pensioen. Dit tekort speelt niet alleen in de bouw maar ook in zorg, veiligheid, energietransitie en mobiliteit.
Om politici hun beloften te laten waarmaken, pleit de auteur voor stevige, structurele investeringen in het mbo — naar schatting honderden miljoenen per jaar — en voor gerichte maatregelen om instroom en behoud te vergroten. Concrete voorstellen die naar voren komen: financiële prikkels voor afgestudeerden, verlaagd collegegeld, betere stagevergoedingen, eenvoudiger hybride leerbanen en beloningen voor bedrijven die leerwerkplekken bieden. Ook moeten omscholing en bijscholing gemakkelijker toegankelijk worden als onderdeel van een publiek gedragen Leven Lang Ontwikkelen. Gratis studieboeken en andere ondersteuningen worden genoemd als extra stappen.
De kernboodschap: waardering alleen bouwt geen huizen en legt geen zonnepanelen. Als partijen hun ambities menen, moeten ze durven investeren in de mensen die die ambities uitvoeren; anders blijven verkiezingsbeloften luchtkastelen en verandert er weinig in de praktijk.