NU+ | In wapenstilstand tussen Israël en Libanon blijven wapens nauwelijks stil
In dit artikel:
Het staakt‑het‑vuren tussen Israël en Libanon bestaat donderdag precies een jaar, maar de rust is wankel: juist in de aanloop naar die datum nam het geweld toe. Vorige week eiste een Israëlische luchtaanval op wat het leger omschrijft als een trainingskamp van Hamas zeker veertien levens. Eerder werd bij een aanval op Beiroet Ali Tabtabai, stafchef van Hezbollah, en vier anderen gedood. Zulke incidenten tonen volgens onderzoekers aan dat het bestand in de praktijk veel gaten vertoont.
Experts maken onderscheid tussen formele afspraken en de werkelijkheid op de grond. VN‑rapporteur Morris Tidball‑Binz signaleert een patroon van Israëlische aanvallen op dichtbevolkte gebieden en waarschuwt dat het land zich weinig aantrekt van het staakt‑het‑vuren. Nora Stel (Radboud Universiteit) zegt dat de internationale gemeenschap wel afspraken afdwingt, maar onvoldoende volhoudt om naleving af te dwingen; het bestand lijkt soms vooral bedoeld om het dossier te deëscaleren op papier.
Aan de Libanese kant is de situatie complex: VS, VN en Frankrijk concluderen dat het Libanese leger de afgelopen maanden tienduizenden raketten en munitie uit het zuiden heeft weggehaald en de nieuw gevormde regering zich coöperatief opstelt. Toch twijfelt Israël, en ook deskundigen als Eytan Gilboa (Bar‑Ilan University), aan de capaciteit van het leger om Hezbollahs invloed werkelijk te beperken. Clingendael‑onderzoeker Nancy Ezzeddine wijst bovendien op interne politieke verdeeldheid in Libanon die wetgeving en een tijdpad voor ontwapening bemoeilijkt, zeker gezien de representatie van sjiitische partijen.
De druk van de Verenigde Staten op Beiroet — waaronder scherpe uitspraken en het afzeggen van een bezoek van een Libanese generaal — werkt volgens critici contraproductief. Libanon zelf verwijst naar voortdurende Israëlische acties en een Israëlische aanwezigheid in het zuiden die het leger verhinderen controle terug te winnen. UNIFIL, de VN‑stabilisatiemacht in de bufferzone, wordt gezien als weinig effectief; het mandaat is volgens sommige Israëlische deskundigen nooit versterkt en de troepenmacht verlaat het land uiterlijk 2027. Als alternatief wordt gesproken over een nieuwe internationale troepenmacht, maar die is moeilijk samen te stellen.
Kortom: het eenjarige bestand heeft incidenten en wederzijdse wantrouwen blootgelegd, en er is geen snelle, duidelijke weg naar een duurzame, handhaafbare oplossing.