"Ik werd geslagen, geschopt en vernederd": Greta Thunberg getuigt over mishandeling door Israëlische leger
In dit artikel:
“Ik werd geslagen, geschopt en vernederd.” Dat zegt de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg in een interview met Aftonbladet over de behandeling die zij en honderden medestanders kregen nadat het Israëlische leger begin oktober de Global Sumud Flotilla — een hulpkonvooi op weg naar Gaza in internationale wateren — had onderschept. De schepen werden bestuurd naar de haven van Ashdod, zo'n 40 km zuidelijk van Tel Aviv, waarna deelnemers werden opgepakt en naar Israëlische detentieplaatsen gebracht; Thunberg werd na vijf dagen op een vlucht naar Europa gezet en landde begin oktober terug.
Thunberg schetst in het interview een beeld van fysiek geweld en vernedering: boordendagen met getrokken wapens, activisten die op hete dekken moesten blijven zitten en wie opstond werd geslagen. Zelf moest ze een T-shirt met "Free Palestine" uitdoen, werd tegen de grond geduwd, overdekt met een Israëlische vlag en naar eigen zeggen herhaaldelijk geschopt toen de vlag haar gezicht raakte. Bewakers maakten volgens haar foto’s en filmden, en scandeerden beledigingen in het Zweeds. Activisten werden opgesloten in overvolle cellen zonder fatsoenlijk water of eten; het aangeboden water kwam uit de wc en men werd in kooien in de volle zon gezet waarbij bewakers dreigend met een gasfles zwaaiden.
De derde dag noemt Thunberg het ergst: ze werd apart genomen, moest zich uitkleden en maakte het mee dat bewakers selfies namen. Ook kreeg ze bezoek van de extreemrechtse Israëlische minister van Veiligheid Itamar Ben-Gvir, die haar en anderen volgens haar uitmaakte voor terroristen en dreigde hen lang vast te houden. Thunberg zegt dat ze VN-mensenrechtenartikelen reciteerde tijdens het bezoek; Ben-Gvir reageerde spottend.
Zeker zo pijnlijk voor haar was de geringe steun van de Zweedse vertegenwoordiging: de staf van de ambassade gaf volgens Thunberg alleen te kennen dat ze "luisterden" en informeerde haar familie naar beneden bijgesteld over de ernst. Op politiek niveau noemde premier Ulf Kristersson de reis "zeer onverstandig" en de minister van Buitenlandse Zaken vond dat de actie weinig had bijgedragen aan hulp aan Gaza.
Een symbool van de vernedering was de teruggegeven rode koffer waarop grof beledigende teksten en tekeningen stonden. Thunberg benadrukt dat haar verhaal niet om haar draait maar om de Palestijnen: als iemand met Zweedse nationaliteit zo behandeld wordt, zegt ze, kan men zich voorstellen wat er achter gesloten deuren met Palestijnen gebeurt. Ze koppelt haar mensenrechtenactivisme ook aan haar klimaatwerk: volgens haar hangen oorlog, ecocide en ongelijkheid samen met de strijd voor duurzaamheid.