'Ik heb goud, bizar, echt bizar' zegt een zelfverzekerder, volwassener en stabieler Jessica Schilder

zaterdag, 20 september 2025 (16:55) - NRC Handelsblad

In dit artikel:

Jessica Schilder veroverde zaterdagavond in het Nationaal Stadion in Tokio als eerste Nederlandse ooit de wereldtitel kogelstoten. Met een beslissende zesde poging van 20,29 meter schoof ze in de slotfase van de finale naar de leiding en hield ze concurrenten nog net buiten bereik. Het succes markeert een grote sprong voorwaarts voor de Volendamse, die lange tijd worstelde met zelftwijfel en een hardnekkige angst om te vallen.

Sinds ze als beginnend talent opkeek tegen ex-atleet Rutger Smith, wilde Schilder hoog bereiken; Smith behaalde in zijn carrière WK-medailles maar nooit goud — iets wat Schilder nu wel lukte. Haar coach Gert Damkat begeleidde de technische verfijning die daaraan ten grondslag lag: waar ze vroeger veel op puur kracht werkte, won ze dit seizoen substantiële afstand door betere techniek en een extra pas aan het begin van haar draai voor snellere rotatie. In kogelstoten, waar massa vaak het verschil maakt, compenseert de relatief kleine Schilder dat met nauwkeurige techniek en strakke synchronisatie.

Mentaal veranderde er veel door gerichte psychologische hulp na de teleurstellende olympische finale in Parijs, waar regen en valangst haar zwaar hadden gemaakt. Een val in 2023 veroorzaakte een blijvende vrees voor blessures; met therapie en daarna hard werk — onder meer regentrainingen en speciale schoenen met extra grip — leerde ze omgaan met die angst. Ook nieuwe routines, zoals het soms luid schreeuwen tijdens een worp (voor het eerst publiekelijk in Monaco), en het bewust aannemen van een zelfverzekerdere houding noemt ze onderdeel van haar ontwikkeling naar de “grote meisje”-versie van zichzelf.

Het seizoen kende hobbels: na stabiele periodes met meerdere stoten over de 20 meter zakte ze in augustus weg qua afstanden omdat een nieuw technisch element onbewust werd uitgevoerd. Damkat en Schilder moesten toen terugschakelen en opnieuw ritme vinden. Voor Tokio won ze echter nog de Diamond League-finale in Zürich met 20,26 m, wat het vertrouwen bevestigde. Een week voor het WK werd ze kort ziek, maar ze herstelde genoeg om zich te richten op de finale.

In de kwalificatie in Tokio stootte Schilder niet ver genoeg voor directe plaatsing (18,98 m) maar kwalificeerde zich via haar ranking — een bewuste tactiek om krachten te sparen. In de finale werkte ze zich progressief omhoog (18,23 → 18,68 → 19,24 → 19,51) en greep in haar laatste beurt toe: een soepele, precies getimede draai met een luide uiting bij de afronding leverde 20,29 op en goud. Haar belangrijkste concurrenten waren onder anderen Chase Jackson (VS), Sarah Mitton (CAN) en de Nieuw-Zeelandse Maddison-Lee Wesche.

Schilder richt zich nu op de Olympische Spelen van Los Angeles 2028 en ambieert tien jaar later ook nog Brisbane, met doelen als olympisch goud en de magische grens van 21 meter. Coach Damkat ziet haar spanning nooit volledig verdwijnen, maar noemt haar groei in zelfvertrouwen en stabiliteit verklaarder van haar honger om zich telkens te bewijzen. Schilder zelf omschrijft de wereldtitel als beloning voor haar mentale en technische ontwikkeling dit seizoen.