Ik ben altijd dol geweest op politieke peilingen

In dit artikel:

De columnist reageert op recente krantenstukjes die pleiten voor het negeren van peilingen in aanloop naar de verkiezingen, maar geeft toe dat hij juist dol is op peilingen: voor hem zijn ze de thermometer van de politieke koorts. Hij beschrijft hoe journalisten peilingen als brandstof gebruiken, die cijfers interpreteren, draaien en in verhalen gieten, waardoor ze het campagnebeeld mede bepalen.

Aan de hand van actuele voorbeelden laat hij zien hoe peilingen politieke lotgevallen vormgeven. VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz wordt in veel stukken al als afgeschreven gepresenteerd vanwege zwakke scores. CDA-leider Henri Bontenbal daarentegen profiteert van peilingen die hem ineens tot grote belofte maken, ondanks zijn rol bij de vorige verkiezingsnederlaag. Geert Wilders, die het kabinet liet vallen, ontkomt verrassend aan de verwachte mediakritiek door een sterke opmars in de cijfers; het adagium “wie breekt, betaalt” faalt doordat hij juist wint in de peilingen.

De schrijver gebruikt beeldende metaforen — een blauwe reiger (VVD), een groene kikker (CDA), een zwarte vogelspin (PVV) — en wijst op een opvallende blinde vlek: de groen-rode ‘olifant’ van GroenLinks-PvdA. Ipsos’ recente peiling laat voor het eerst een verlies van twee zetels voor die linkse combinatie zien en suggereert dat het CDA hen kan passeren, terwijl men juist had verwacht dat de onpopulaire rechtse regering links zou hebben versterkt.

De kernvisie luidt dat peilingen onmiskenbaar het politieke verhaal sturen en dat journalisten zich daar schuldig aan maken. De columnist roept op tot meer zorgvuldig leeswerk van de cijfers: zet de juiste bril op bij het interpreteren van peilingen, want ze kunnen zowel waarheid onthullen als werkelijkheid scheeftrekken.