'Hulpverlening Gaza in gevaar', Israël verbiedt tientallen hulporganisaties
In dit artikel:
Israël heeft aangekondigd dat vanaf 1 januari tientallen internationale hulporganisaties in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever niet meer mogen werken, omdat ze niet aan nieuw strengere registratie-eisen zouden voldoen. Volgens het ministerie van Diaspora en Antisemitisme-bestrijding gaat het om ongeveer 30 NGO’s — zo’n 15 procent van de hulporganisaties actief in Gaza — waaronder grote namen als Artsen zonder Grenzen, CARE en Save the Children. Israël zegt met de maatregel te willen voorkomen dat hulporganisaties worden geïnfiltreerd door terroristen en wijst ook met beschuldigingen naar individuele medewerkers, zoals eerder bij UNRWA gebeurde.
Hulporganisaties waarschuwen dat de maatregel de al dramatische humanitaire situatie in Gaza verder zal verslechteren. Save the Children‑noodhulpdeskundige Juliette Verhoeven zegt dat hulpverlening “acuut in gevaar” komt: juist nu het winter is en veel mensen in natte tenten zitten, is medische en voedselhulp hard nodig. Veel ziekenhuizen in Gaza zijn verwoest; NGO’s hebben daarom veldhospitalen opgezet, onder meer voor pasgeborenen en zwangere vrouwen met ondervoeding. Volgens Artsen zonder Grenzen kan het verbod catastrofale gevolgen hebben voor de zorgverlening.
De nieuwe Israëlische eisen omvatten onder meer het aanleveren van persoonsgegevens van internationale en Palestijnse medewerkers, adressen en socialmedia‑accounts, en zelfs gegevens van familieleden. Dat stuit op juridische en ethische bezwaren: organisaties zoals Save the Children hebben de registratie bewust niet voltooid en worden gesteund door de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens, omdat het verstrekken van zulke gevoelige data volgens hen in strijd is met internationale regels. Veel NGO’s zijn in beroep gegaan; Save the Children verwacht begin januari uitsluitsel.
Praktische gevolgen zijn al merkbaar: organisaties mogen geen hulpgoederen meer inkopen in Israël en ervaren belemmeringen bij transport naar Gaza — de grens met Egypte blijft grotendeels gesloten en grote voorraden blijven aan de grenzen liggen. Daarnaast raakt de neutraliteit van hulpverleners in twijfel, stellen de organisaties, waardoor hun toegang en veiligheid verder onder druk komen te staan.
Journalist en Midden-Oostencorrespondent Pepijn Nagtzaam schetst dit als een patroon: al ruim twee jaar wordt het steeds moeilijker om hulp door te laten naar Gaza, terwijl Israël als bezettende macht volgens internationaal recht verplicht is humanitaire hulp mogelijk te maken. Nagtzaam wijst erop dat het terugdringen van hulp samenvalt met politieke doelen die sommige Israëlische politici noemen — het verminderen van de bevolking van Gaza door de levensomstandigheden ondraaglijk te maken. Israël zelf ontkent dat het te weinig hulp doorlaat en zegt zich te houden aan afspraken die in oktober zijn gemaakt.
Kortom: een combinatie van strengere registratieregels, beschuldigingen van veiligheidsrisico’s en grensbeperkingen dreigt de al schrijnende nood in Gaza verder te verergeren, terwijl NGO’s en toezichthouders juridisch verzet voeren en de uitkomst afwachten.