Houdt Harvard in strijd met Trump de rug recht?

dinsdag, 7 oktober 2025 (16:02) - NOS Nieuws

In dit artikel:

De confrontatie tussen president Trump en het hoger onderwijs raakt diep bij Harvard en heeft directe gevolgen voor wetenschappelijk werk. Trump stuurde onlangs een tien pagina’s tellende oproep aan negen topuniversiteiten om zijn MAGA-prioriteiten te volgen, met in ruil de belofte van “substantiële” federale subsidies. Harvard kreeg echter al meer dan 2 miljard dollar aan subsidie onthouden omdat de universiteit niet aan die eisen zou voldoen. Dat heeft geleid tot het stopzetten van meerdere onderzoekslijnen.

Harvards hoofd epidemiologie Albert Hofman noemt concrete schade: een studie naar darmkanker onder zwarte mannen werd stilgelegd terwijl die groep fors meer risico loopt, en een hiv-onderzoek bij kinderen—waarin medicatie werd verstrekt—moest plotseling worden aangepast om ethisch te waarborgen dat de betrokken kinderen hun medicijnen bleven krijgen. Ook een klimaatonderzoek met Nederlandse betrokkenheid verloor financiering; de betrokken onderzoeker durft openlijk te spreken uit vrees voor “zwarte lijsten”.

De administratieve druk past in een breder anti-wetenschappelijk klimaat dat door voorstanders van het Witte Huis wordt gevoed. Trump noemde klimaatverandering recent op de VN-Veiligheidsraad een “oplichterij” en omringt zich met sceptici—wat volgens Hofman bijdraagt aan het verwaarlozen van kennis en evidence-based beleid.

Juridische stappen leverden winst op: een federale rechter in Boston oordeelde vorige maand dat de bezuiniging op Harvard een illegale vergeldingsactie was en beval herstel van de middelen. De regering reageerde echter met nieuwe tegenmaatregelen, waaronder een clausule over discriminatie richting Harvard. De universiteit heeft al circa 10 procent van het personeel moeten ontslaan; jonge onderzoekers lopen daarbij het meeste risico.

Hofman wil niet wijken: “Het anti-wetenschappelijke sentiment mag niet de overhand krijgen.” Tegelijk biedt Trump een mogelijke “deal” aan Harvard—een betaling van een half miljard dollar en de oprichting van vakscholen—waarmee hij aangeeft bereid te zijn de relatie te normaliseren als de universiteit zich conformeert. De affaire laat zien hoe politiek ingrijpen in financiering directe schade kan toebrengen aan gezondheidsonderzoek, klimaatwetenschap en academische vrijheid.