Hoogleraar: 'Stikstofbeleid is onwetenschappelijk en niet verdedigbaar'

In dit artikel:

Ronald Meester, hoogleraar waarschijnlijkheidsrekening aan de Vrije Universiteit Amsterdam, concludeert in een recent rapport voor staatssecretaris Jean Rummenie dat het Nederlandse stikstofbeleid geen degelijke wetenschappelijke basis heeft. Meester stelt dat het huidige beleid leunt op rekenmodellen met grote onzekerheden en onvoldoende onderbouwde methodes; hij noemt het stelsel “onwetenschappelijk, ondeugdelijk en dus niet verdedigbaar” en pleit ervoor te stoppen met beleid dat uitsluitend op die modellen is gestoeld.

Als voorbeelden wijst Meester op de kritische depositiewaarde (KDW) — de grens voor hoeveel stikstof natuur kan verdragen — en op de afhankelijkheid van modellen zoals Aerius. Volgens hem zijn zulke maatstaven onbetrouwbaar omdat ze niet exact berekenbaar zijn. Ook signaleert hij druk op onderzoekers binnen het dossier; sommigen zouden hun conclusies zodanig formuleren dat ze juridisch houdbaar lijken, ook al staan ze er wetenschappelijk niet volledig achter. Meester zegt aanvankelijk weerstand te hebben ondervonden bij instanties zoals de Ecologische Autoriteit, maar dat latere gesprekken wel vruchtbaar waren.

Staatssecretaris Rummenie reageert positief op het rapport en erkent dat Nederland te veel op een smalle wetenschappelijke basis heeft gefixeerd. Hij verwijst naar het besluit van kabinet Rutte III (2020) om toch vooral op stikstof te sturen en wil nu een breder sturingskader ontwikkelen dat ook rekening houdt met waterhuishouding, bodemkwaliteit en exoten. “We moeten echt afscheid nemen van deze stikstofonzin,” zegt Rummenie, maar hij waarschuwt dat het opzetten van een nieuw systeem tijd kost en politiek draagvlak vereist.

Samengevat pleit Meester voor een fundamentele herbezinning op de rol van modellen in het stikstofbeleid, en Rummenie wil overgaan op een breder, meer integratief beleid — een koerswijziging die zowel wetenschappelijke als politieke uitdagingen met zich meebrengt.