Hoe zwartrijders in Duitsland in de cel belanden en weer vrijkomen

In dit artikel:

In Duitsland leidt herhaaldelijk reizen zonder geldig ov-ticket nog steeds tot gevangenisstraf: een ongeveer negentig jaar oude wet uit de nazi-periode maakt het mogelijk dat mensen die herhaaldelijk worden betrapt, uiteindelijk een celstraf uitzitten. Jaarlijks belanden daardoor duizenden burgers kortstondig achter tralies, vaak nadat boetes zijn opgelegd die zij niet kunnen of willen betalen. Een particuliere stichting bemoeit zich met deze groep door namens hen te betalen of juridische hulp te bieden, waardoor veel veroordeelden uiteindelijk vrijkomen.

Critici wijzen erop dat het strafrecht hier disproportioneel ingrijpt bij een gedrag dat veelal voortkomt uit armoede, administratieve problemen of bewust risico nemen, en roepen op tot modernisering van de wetgeving of alternatieven zoals inkomensafhankelijke boetes, taakstraffen of sociale hulp. Voorstanders van handhaving zeggen dat sancties nodig zijn om orde en betaalbaarheid van het openbaar vervoer te beschermen. De zaak legt een spanningsveld bloot tussen historische wetgeving, sociale rechtvaardigheid en het huidige beleid rond openbaar vervoer; het onderwerp krijgt steeds meer aandacht in het publieke debat en bij belangenorganisaties.