Hoe komt een ouder tot het doden van eigen kind? 'In gestoordheid denken ze hen te behoeden voor erger'

In dit artikel:

Klaas Bijl reed opzettelijk met zijn kinderen Emma (8) en Jeffrey (10) het water in, een daad die veel vragen oproept over hoe ouders hun eigen kinderen van het leven kunnen beroven. Klinisch psycholoog en onderzoeker Toon Verheugt legt uit dat dergelijke gebeurtenissen vaak voorkomen binnen gezinnen die van buitenaf als veilig lijken. Zijn onderzoek naar 53 gevallen van kinderdoding toont aan dat de dader meestal ernstige psychische problemen heeft, vaak met een lange aanloop. Bijl stuurde vooraf dreigende berichten en liet een afscheidsbrief achter, signalen die omstanders vaak niet helemaal serieus nemen uit angst of ongeloof.

Verheugt wijst op een patroon waarbij bij ruim de helft van de gevallen ouders hun daad aankondigen, maar dit zelden leidt tot preventie. Hij benadrukt dat kinderdoders vaak een diep verlies meemaakten, zoals het overlijden van een familielid, en bij nieuwe crises — zoals een scheiding of faillissement — een explosief mengsel ontstaat. Bij vrouwen is er vaak sprake van psychoses of ernstige depressies, terwijl vaderlijke daders meestal lijden aan persoonlijkheidsstoornissen, met name antisociale of narcistische kenmerken. Vaders willen met hun daad vaak de moeder raken door hun kinderen af te nemen.

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat tussen 2018 en 2022 32 kinderen jonger dan tien jaar door geweld om het leven zijn gebracht, in 88 procent van de gevallen door een ouder. Verheugt pleit voor meer aandacht en serieuze opvolging van ouders die uitingen van dreiging tonen, door gesprekken en het systematisch checken van de veiligheid van hun kinderen. Zo kunnen mogelijke tragedies hopelijk eerder worden voorkomen. Voor mensen met suïcidale gedachten bestaat er hulp via 0800-0113 en 113.nl.