Hoe een rood potlood in een Fiat leidde tot 35 jaar Bosatlas. Tjeerd (66) uit Assen gaat met pensioen

In dit artikel:

Tjeerd Tichelaar (66), een ervaren cartograaf met 35 jaar aan De Bosatlas gewijd, gaat met pensioen, hoewel hij dat met tegenzin doet. Vanaf 1990 werkte hij bij Noordhoff in Groningen, waar hij mee vormgaf aan talrijke edities van de atlas, waarbij hij veranderingen in leerdoelen en thema’s zoals duurzaamheid en klimaatverandering steeds meenam. Zijn passie voor kaarten ontstond al in zijn jeugd, toen hij als kind met een landkaart in een auto routes uitstippelde.

Tichelaar begon zijn loopbaan toen kaarten nog met de hand werden getekend en gegevens uit archieven werden gehaald; tegenwoordig gebeurt dat grotendeels digitaal. Hij besteedde veel aandacht aan de juiste spelling van geografische namen, die soms zelfs per gemeente kunnen verschillen. Voor hem is een atlas veel meer dan een verzameling kaarten: het is een zorgvuldig samengesteld overzicht dat nuanceert en complexe wereldkwesties inzichtelijk maakt. Zo benadrukt hij het belang van volledigheid, objectiviteit en het geven van context in kaarten om misvattingen en simplificaties te vermijden.

Dagelijks houdt Tichelaar zich bezig met het verzamelen van relevante actuele informatie uit kranten en nieuws, altijd met zijn blocnote binnen handbereik. Ondanks de overvloed aan digitale kaarten via platforms als Google Earth, blijft zijn aanpak gericht op het creëren van overzicht en het filteren van informatie om een helder beeld te schetsen. Dit maakt de atlas uniek en onmisbaar in het onderwijs en daarbuiten.

Tichelaar studeerde aanvankelijk Sociale Geografie in Groningen en vervolgde zijn opleiding in Amsterdam met een focus op antropologie en cartografie. Voor zijn stage werkte hij in Indonesië, waar hij ook zijn partner ontmoette. Hij woont nu in Assen. De Bosatlas, oorspronkelijk ontwikkeld door schoolmeester P.R. Bos in Groningen, is een iconisch educatief werk waar Tichelaar met trots aan heeft bijgedragen en dat al generaties lang een standaard vormt in Nederlandse scholen.