Hoe de nieuwe stikstofaanpak van kabinet boeren klem zet: 'Venijn zit in de details'

In dit artikel:

Zes jaar na de ingrijpende stikstofuitspraak van de Raad van State heeft minister Femke Wiersma onlangs een nieuw pakket aan stikstofplannen gepresenteerd. Deze beoogt de stikstofuitstoot in Nederland tegen 2035 te halveren ten opzichte van 2019, met maatregelen voor boeren, industrie en verkeer. Cruciaal in haar voorstel is het opschorten van de strenge stikstofregels voor zogenaamde PAS-melders, zoals melkveehouder Chantal Farjon uit Overijssel, die na het eerdere oordeel plotseling illegaal werd. De plannen omvatten ook strengere aanpak in kwetsbare natuurgebieden, met vrijwillige stopregelingen en vermindering van dieren per hectare.

Ondanks deze aangekondigde stappen is er brede kritiek. Stikstofexpert Ralph Frins benadrukt dat eerdere signalen van de rechter en rechtbank aangeven dat er nu echt meer maatregelen moeten komen, en dat het huidige pakket slechts in enkele regio’s effectief zal zijn. Milieuactivist Johan Vollenbroek van MOB, de organisatie die de rechtszaak tegen het PAS-systeem aanspande, noemt de plannen een "kleuterplan" dat nog steeds niet voldoet aan Europese natuurregels. Volgens hem gaat Nederland de komende vijf jaar niet van het stikstofslot af, en moet de halvering van uitstoot al in 2030 plaatsvinden, niet in 2035 zoals nu gepland. Vollenbroek verwacht verdere juridische procedures en pleit voor een grote landbouwherstructurering, met forse investeringen die op termijn economisch gunstig zouden zijn.

Boerin Chantal ervaart druk en onzekerheid door de voortdurende rechtszaken en vindt het onrechtvaardig dat milieuorganisaties via de rechter proberen boeren te dwingen te stoppen, terwijl zij zelf stappen zet voor duurzaamheid en natuurbeheer. Vollenbroek reageert dat zij zich met dat soort zorgen tot provincie en kabinet moet wenden en moedigt boeren aan mee te denken over betere oplossingen. De discussie toont de complexe balans tussen natuurbescherming, juridische kaders en de toekomst van de agrarische sector in Nederland.