Hoe 'de Jordaan van Delft' zijn ziel weet te behouden, ondanks grote veranderingen in bijna anderhalve eeuw
In dit artikel:
In het Westerkwartier in Delft, een arbeiderswijk die in 2027 honderd vijftig jaar bestaat, is de sociale samenstelling sterk veranderd: waar ooit arbeiders, kleine winkeliers en badhuizen het straatbeeld bepaalden, wonen nu studenten, expats en jonge gezinnen naast oudere bewoners die er al decennia zitten. Die transformatie wordt zichtbaar in persoonlijke verhalen: Mien Halbe (90) werkte vroeger in het buurtbadje en wil ondanks tochtige muren niet weg; Lennert Branderhorst (41) woont zeseneenhalf jaar in een nieuwbouwschakel tussen het oude kwartier en het peperdure Nieuw Delft; Hans Steenks (74) documenteerde de wijkgeschiedenis en wijst op de smalle straten die ooit voor paard en wagen waren bedoeld.
De buurt ontstond na 1877 uit akkerland omdat de nabijheid van de Gist- en Spiritusfabriek arbeiders huisvesting nodig maakte. De straten werden in kleine blokken gebouwd en kregen namen op een manier die deed denken aan Amsterdam — vandaar de bijnaam ‘de Delftse Jordaan’. Ongeveer zeventig jaar na de aanleg trokken studenten massaal in; voormalige winkels zoals een groenteboer en klompenzaak maakten plaats voor woningen, en later kwamen expats bij als nieuwe bewonergroep. De populariteit en stijgende huizenprijzen zijn recent versterkt door stadsontwikkeling, onder meer het ondergronds leggen van treinsporen waardoor locaties aantrekkelijker werden.
Tegelijk is er sprake van behoud en nieuwe gemeenschapsinitiatieven. Bewoners grijpen terug naar lokale tradities: pleinen fungeren als ontmoetingsplaatsen en festivals als Westerpop hebben nog steeds culturele sporen achtergelaten. Initiatieven voor vergroening winnen aan kracht — bewoners als Marjolein van de Ven trokken buurtenamen bij elkaar om gevel- en klimtuintjes aan te leggen en wonnen zelfs de titel Groenste Buurtje van Delft. De gemeente steunt sommige projecten, waaronder de vergroening van een plein bij kinderopvang en buurthuis.
Het beeld dat naar voren komt is dubbel: gentrificatie en stijgende marktwaarde gaan hand in hand met actieve gemeenschapsopbouw en behoud van lokale identiteit. Hoewel winkeltjes en sommige tradities verdwenen zijn, leeft er nog steeds een wijkziel — zichtbaar in verhalen van oude en nieuwe bewoners, buurtplekken waar mensen elkaar ontmoeten, en initiatieven die het groen én het sociale weefsel terugbrengen in het Westerkwartier.