Hoe de Aziatische gen Z in de ban raakt van Mutelu-spiritualiteit, die draait om geluk en geld

maandag, 8 september 2025 (10:20) - Trouw

In dit artikel:

In hartje Bangkok is het Erawan-heiligdom een trefpunt geworden voor wat men Mutelu-spiritualiteit noemt: een jonge, mediagedreven religieuze beweging die godsdienstige beelden en rituelen combineert met duidelijke materiële verlangens — vooral rijkdom en zakelijk succes. In een klein tempeltje op het plein staat Phra Phrom, de viergezichten‑godheid die zowel in hindoeïsme, boeddhisme als animistische praktijken voorkomt; dagelijks komen hier Thais, toeristen en expats offers brengen en bidden voor financieel gewin.

Mutelu is vooral populair onder gen Z en millennials in Zuidoost‑Azië en wordt via influencers en social media (TikTok, Xiaohongshu, Weibo) breed verspreid. De term zelf komt uit een Indonesische horrorfilm uit 1979, maar onder invloed van bloggers en beroemdheden is Mutelu geëvolueerd tot een mix van boeddhistische, hindoeïstische en animistische elementen met een nadruk op geluk, positieve energie en economische voorspoed. De Covid‑crisis en de daarmee samenhangende economische onzekerheid gaven de trend extra aanzuigkracht: jongeren zoeken houvast en tastbare rituelen die succes en stabiliteit beloven.

De praktijk is concreet en alledaags. Voorbeeld: Sumitara (41) en haar dochter Beebeam (18) bidden bij Erawan voor het succes van hun nagelstudio die de volgende dag open gaat. Beebeam vat het zo samen: “Het is een kwestie van het hart, en minder van geloof.” Amerikaanse Chinees Peter Zhang en zijn Thaise vriendin May zoeken via het heiligdom voorspoed op de aandelen- en cryptomarkt en hulp bij visa‑zaken. Apaporn “Kwang”, een supermarktuitbater uit Surat Thani, reist geregeld naar Bangkok om met een bos rode rozen te bidden: “Meer, meer en meer geld,” zegt ze stellig.

Naast rituelen zijn amuletten belangrijk: aan de rivier bij het koninklijke paleis ligt een wirwar van marktstalletjes waar alles verkocht wordt, van goedkope souvenirs tot vermeend authentieke talismannen. De 84‑jarige verkoper Awut, die al zijn leven amuletten verhandelt, onderscheidt dure, door monniken gezegende exemplaren van massaproducten en draagt zelf zijn krachtigste talismannen om de hals. Voor veel Thai geldt nog steeds dat een amulet persoonlijk moet “passen” — voor gezondheid, liefde, geluk of rijkdom.

Onderzoekers signaleren dat Mutelu niet alleen religie is maar ook een toeristische en economische motor. Chawannuch Muenram (Thammasat Universiteit) en Nattancicha Jinasot (Universiteit van Chiang Mai) melden dat jonge, vaak hoogopgeleide Chinese toeristen tempels bezoeken als onderdeel van spirituele reizen gericht op financieel succes; Wat Phra That Doi Kham in Chiang Mai en het Trimurti‑heiligdom in Bangkok zijn populaire bestemmingen binnen die circuit. De Thaise toerismeautoriteit volgt de ontwikkeling omdat Mutelu‑locaties flink bijdragen aan bezoekersaantallen en lokale inkomsten.

Mutelu illustreert hoe religieuze beleving zich aanpast aan moderne levensdoelen: rituelen en voorwerpen worden ingezet als instrumenten om grip te krijgen op economische onzekerheid. In Thailand speelt dit samen met bredere religieuze fenomenen — zoals de mediabelangstelling rond het vermeende kind‑reïncarnatiefenomeen Nong Nice — en toont het hoe spiritualiteit en commerciële verwachtingen steeds nauwer verweven raken.