'Het zorgsysteem is kreupel en absurd'
In dit artikel:
Hoogleraar ic-geneeskunde Armand Girbes (66) stelt in zijn boek Zieke zorg dat de Nederlandse gezondheidszorg de laatste twintig jaar significant is verslechterd door wettelijke keuzes die marktwerking en decentralisatie bevorderden. Volgens hem zette de omslag in 2006 — toen zorg meer als bedrijfstak dan als nutsvoorziening werd ingericht — het systeem op een koers die de beloften van betere zorg en lagere kosten niet waarmaakte. Girbes roept politici op die hervormingen terug te draaien en waarschuwt dat er te weinig tegenwicht is: “Niemand slaat met zijn vuist op tafel en zegt dat het zo niet langer kan.”
De kern van zijn kritiek is dat marktmechanismen en het overhevelen van taken naar lagere overheden (decentralisatie) hebben geleid tot versnippering, perverse prikkels en bureaucratische rompslomp. Daardoor zouden kwaliteit, toegankelijkheid en samenhang van zorg onder druk zijn komen te staan. Als ic-arts ziet hij ook dat professionals steeds minder invloed hebben op besluiten die de zorg rechtstreeks raken, terwijl financiële en organisatorische belangen naar de voorgrond schuiven.
Girbes pleit voor beleidswijzigingen die de focus terugbrengen naar publieke verantwoordelijkheid en coherente sturing: minder marktlogica, meer heldere regulering en herstel van een systeem waarin kwaliteit en continuïteit vooropstaan. Hij adresseert hiermee niet alleen beleidsmakers, maar ook bestuurders en zorgprofessionals die volgens hem een actievere rol moeten innemen om onwenselijke ontwikkelingen te keren.
Extra context: de omslag in 2006 wordt vaak verbonden met de invoering van de Zorgverzekeringswet, en latere decentralisaties (bijvoorbeeld van jeugdzorg en Wmo-taken) versterkten fragmentatie. Girbes’ analyse past in een bredere maatschappelijke discussie over hoe Nederland de balans vindt tussen efficiëntie, marktwerking en publieke zorgverantwoordelijkheid.