Het succes van natuurvriendelijke oeverinrichting langs de Vlier
In dit artikel:
Op een 2,5 km lang traject van de Vlier, een bovenloop ten noordwesten van Deurne die uitmondt in de Kaweiseloop en later de Bakelsche Aa vormt, zijn recent natuurvriendelijke oever- en beekherstelmaatregelen uitgevoerd. Doel is om de door eerdere kanalisatie verloren gegane stroomsystematiek en biodiversiteit te herstellen, water langer vast te houden en te voldoen aan KRW-doelen. De werkzaamheden maken deel uit van een bredere opgave binnen het beheergebied van Waterschap Aa en Maas: voor in totaal 435 km waterlopen geldt er een programmaplicht voor natuurvriendelijke oeverinrichting.
Belangrijkste ingrepen: het opnieuw aansluiten van twee oude meanders op de hoofdloop, toevoegen van beekhout om stroming en variatie in de bedding te creëren, en het aanplanten van bomen langs delen van de oever voor schaduw en koeling. Het systeem is zo ingericht dat bij gewone afvoeren water door de nieuwe meanders stroomt, terwijl bij piekafvoeren ook de bestaande hoofdwatergang kan afvoeren. Daarmee wordt zowel ruimte voor natuur gecreëerd als het peilbeheer gewaarborgd. De herstelde nevengeul brengt morfologische processen terug: langzame zones waar organisch materiaal bezinkt afgewisseld met snellerstromende delen waar grover sediment achterblijft.
De eerste ecologische signalen zijn veelbelovend. Ondanks de droge periode in 2025 is de verhoogde stroomsnelheid merkbaar, en tijdens een recente monstername zijn enkele tientallen larven van de beekrombout aangetroffen — een libellensoort die afhankelijk is van snelstromende, zandige beekbodems en die in Nederland sterk was teruggedrongen door vergrote kanaalvorming en verslechterde waterkwaliteit. De vondst toont aan hoe snel zulke soorten nieuw geschikt habitat kunnen koloniseren; andere, minder mobiele beekorganismen zullen vaak trager reageren, maar de Vlier biedt nu de voorwaarden voor hun terugkeer.
Het project illustreert hoe fysieke herstelmaatregelen gecombineerd met waterkwaliteitsverbetering leiden tot klimaatrobuustere beken en versterkte biodiversiteit in Nederlandse stroompjes.