Het politieke krediet van Ursula von der Leyen begint op te raken

In dit artikel:

Ursula von der Leyen ziet haar politieke krediet binnen de EU verder slinken: minder dan drie maanden na het historisch verlopen vertrouwenstal in het Europees Parlement staan er opnieuw twee moties van wantrouwen tegen haar gepland. Eén werd ingediend door de radicaal-linkse fractie The Left, de andere kreeg steun van de radicaal-rechtse European Patriots. De pro-Europese meerderheid (liberalen, socialisten en EVP) lijkt evenwel nog niet bereid haar te laten vallen.

Tegelijkertijd opende de nieuwe EU-ombudsvrouw Teresa Anjinho eind september een onderzoek naar de manier waarop de Europese Commissie omgaat met mobiele berichten die beleidsrelevante informatie bevatten. De directe aanleiding was een Signal-bericht dat president Emmanuel Macron begin 2024 aan Von der Leyen stuurde over het Mercosur-handelsakkoord; een Franse journalist kreeg geen inzage omdat de Commissie verklaarde dat de berichtfunctie automatisch verwijderen actief was en het bericht dus niet als officieel document was vastgelegd. De ombudsvrouw neemt die uitleg niet zomaar over.

Kritiek stapelt zich op: recentelijk publiceerde Politico getuigenissen van hoge ambtenaren die klagen over een gesloten, controlerende communicatiestijl binnen de Commissie. Samen met de nieuwe toetsing door de ombudsvrouw en de herinnering aan de eerdere ‘Pfizergate’-controverse over sms-uitwisselingen met Pfizer, doet dit het morele gezag en de transparantie van Von der Leyen en haar dienst flink afnemen. Het dossier raakt aan bredere vragen over verantwoordelijkheid, archivering van digitale communicatie en het vertrouwen in EU-bestuur.