Het optimisme in Israël en Gaza dankzij het vredesplan is een verademing, al is er een hoop waar het plan over zwijgt
In dit artikel:
Rutger van der Hoeven betoogt dat het betrekken van een nieuw internationaal mandaat voor het gebied van het voormalige Mandaatgebied Palestina — met oud-premier Tony Blair als aanstuurder volgens het huidige plan — aanleiding geeft tot optimisme in Israël, de omliggende regio en vooral in Gaza. Na jaren van geweld en verwoesting zou het voorstel, dat onder meer een wederopbouwprogramma voor Gaza omvat, twee miljoen Gazanen eindelijk verlichting kunnen bieden en een begin van een constructieve koers naar stabiliteit betekenen.
De recente bereidheid tot compromis vloeit volgens Van der Hoeven vooral voort uit brede oorlogsmoeheid: een meerderheid van de Israëlische bevolking wil het conflict beëindigen, Arabische en islamitische landen steunen Trumps vredesvoorstel en binnen Hamas groeit het besef dat voortzetting van de geweldscyclus verlies van bestuur en moreel gezag kan betekenen. Dat sommige harde politici juist stappen naar vrede hebben gezet in het verleden (Arafat, Begin, Sharon) geeft extra reden tot voorzichtig optimisme.
Tegelijkertijd waarschuwt hij voor grote en herkenbare tekortkomingen. Het plan vertoont volgens hem parallellen met de Minsk-akkoorden: ongelijkheid tussen partijen, onduidelijke volgorde van cruciale stappen en gebrek aan afdwingbare garanties. Belangrijke vragen blijven onbeantwoord: wie levert vredestroepen, hoe wordt ontwapening van Hamas afgedwongen, hoe wordt Israël aan verplichtingen gehouden en komt er gerechtigheid voor ernstige beschuldigingen richting de oorlogvoering? Ook stuit het snel toezeggen van wederopbouwgeld door de Nederlandse premier Schoof, na jarenlang weinig protest tegen Israëlisch geweld, op kritiek.
Samenvattend ziet Van der Hoeven het voorstel als een mogelijkheid om het geweld te stoppen en hoop te bieden, maar hij benadrukt dat het tot nu toe vooral een vaag raamwerk is. Het momentum moet worden benut, maar historische lessen maken duidelijk dat het feest van een akkoord nog geen garantie is voor duurzame vrede.