Het leesteken dat je copy laat ademen (en niets te maken heeft met AI-blabla)

maandag, 28 juli 2025 (09:43) - Frankwatching

In dit artikel:

In de marketingwereld leeft de misvatting dat teksten met streepjes – met name em-dashes zonder spaties – automatisch door AI geschreven zijn. Dit artikel weerlegt die mythe en benadrukt het belang van het Nederlandse gedachtestreepje, een kortere en-dash (–) omgeven door spaties, die al decennialang gebruikt wordt in kranten, romans en reclame. Dit teken functioneert als een stiltepauze binnen zinnen, vergelijkbaar met het plaatsen van een wagondelen in een trein: het creëert ademruimte, verhoogt de leesbaarheid en brengt ritme in de tekst zonder de samenhang te verstoren.

Door het juiste gebruik van het gedachtestreepje wordt vermeden dat teksten eentonig en vlak klinken, een vaak voorkomend probleem bij monotonie door enkel komma’s en punten. Het streepje kan subtiel een zijgedachte aangeven, spanning toevoegen of een pauze creëren die de tekst levendiger maakt. Cruciaal hierbij is het spaarzame en doordachte gebruik; te veel streepjes leidt tot verwarring en verstoort het ritme.

Onderzoek met pubers toonde aan dat het gedachtestreepje ervoor zorgt dat lezers de tekst beter scannen en onthouden, doordat ze net voldoende pauzeren. Dit is ook gunstig voor drukbezette professionals die vaak op mobiele apparaten lezen, waar het streepje fungeert als een compacte, onopvallende pauze zonder grote witte ruimtes te creëren.

Technisch gezien kan het gedachtestreepje soms verdwijnen bij copy-pasten tussen tekstverwerkers en contentmanagementsystemen zoals WordPress, waarna het vervangen wordt door een korter koppelteken zonder spaties. Hoewel dit de leesbaarheid niet dramatisch schaadt, is het belangrijk voor marketeers om te controleren of het correcte teken behouden blijft, vooral omdat zoekmachines het koppelteken verkiezen in URL’s voor betere indexering.

Kortom, het Nederlandse gedachtestreepje is geen AI-handtekening maar een stijlmiddel dat menselijke schrijvers gebruiken om teksten levendig, begrijpelijk en prettig leesbaar te maken. Vakmanschap zit hem in het zorgvuldig inzetten van dit kleine maar krachtige leesteken om de tekst ademruimte te geven en de aandacht van de lezer vast te houden.