Het kan wél: Lochem verbiedt gifteelt. Welke gemeente volgt?

In dit artikel:

Afgelopen maandag diende een raadslid van LochemGroen! in de gemeenteraad van Lochem een motie om niet-biologische bloemgewassen — met enkele uitzonderingen zoals groenbemesters — te verbieden. De raad stemde unaniem vóór. Dat is opvallend omdat partijen en het college tot voor kort stelden dat zo’n verbod “juridisch onmogelijk” zou zijn; een onafhankelijk juridisch advies in opdracht van de gemeente toont echter aan dat gemeenten wél kunnen ingrijpen, onder meer via een voorbereidingsbesluit of door het omgevingsplan aan te passen.

De aanleiding is de hevige pesticidenbelasting in de sierteelt, met name bij lelieteelt. Lelies worden tientallen keren per seizoen bespoten, wat lokale blootstelling aan neurotoxische en hormoonverstorende stoffen veroorzaakt. Die middelen worden wereldwijd in verband gebracht met ernstige ziekten zoals Parkinson, verschillende vormen van kanker, ALS, dementie en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen. Omwonenden ademen maandenlang schadelijke stoffen in; ook bodem, water en biodiversiteit lijden onder de chemische druk. Tegelijk verdringen kapitaalkrachtige bloemenbedrijven grondgebonden en natuurinclusieve boeren door grond op te kopen en prijzen op te drijven, waardoor familiebedrijven in de knel komen.

De auteur stelt dat het falen van het Rijk gemeenten dwingt actie te nemen: waar Den Haag wegkijkt, kunnen lokale overheden de gezondheid van inwoners en de toekomst van landbouw en natuur beschermen. Met de unanieme motie wil Lochem een precedent scheppen en andere gemeenten aansporen hetzelfde te doen. De oproep is praktisch: raadslieden en inwoners moeten het voorbeeld van Lochem volgen en lokale besluiten nemen die gifteelten beperken, zodat lucht, water en bodem niet langer ondergeschikt zijn aan kortetermijnwinsten. De tekst noemt ook minister Wiersma expliciet als symbool voor het landelijke beleid dat volgens de initiatiefnemers onvoldoende doet.