Het is niet bouwen, bouwen, bouwen in Drenthe, maar vooral wachten, wachten, wachten
In dit artikel:
Stikstof speelt in Drenthe de hoofdrol bij het stilvallen van nieuwbouw, maar de provincie kampt ook met andere lokale blokkades waardoor de woningambitie stagneert. Gedeputeerde Yvonne Turenhout (PvdA) hoopt dat een snel en stabiel nieuw kabinet de wooncrisis voortvarend aanpakt; zonder structurele oplossingen voor stikstof komt de bouw niet op gang.
Tussen 2020 en 2030 waren in Drenthe 16.200 nieuwe woningen gepland, maar tot nu toe zijn er slechts zo’n 4.000 gerealiseerd. Sinds de zogeheten Rendac-uitspraak van de Raad van State ligt veel planvorming stil: Drenthe bestaat voor een groot deel uit veertien Natura 2000‑gebieden, waardoor vrijwel overal een natuurvergunning nodig is en bouwen beperkt mogelijk is. Projectontwikkelaars durven vaak niet te beginnen omdat de stijgende bouwkosten de opbrengsten niet dekken: de gemiddelde onrendabele top bedraagt ongeveer €32.000 per nieuwbouwwoning. Gemeenten vullen soms aan, maar ook hun financiën raken op.
Daarnaast heeft de provincie behoefte aan grootschalige investeringen in de sociale woningvoorraad; schattingen komen uit op circa €1,2 miljard om bestaande woningen toekomstbestendig te maken. Juridische procedures en de nieuwe problematiek rond 50 meter spuitzones naast agrarische percelen vormen extra hindernissen; naar schatting worden 2.654 beoogde woningen hierdoor geraakt. Ook personeelstekorten en gebrek aan specialistische kennis bij gemeenten vertragen vergunningverlening.
Drenthe zoekt zelf naar oplossingsrichtingen: relatief hoge subsidie-uitgifte per woning, samenwerking tussen gemeenten om vergunningprocessen te versnellen en een proef met een diepgaand ecologisch onderzoek voor Kloosterveen (Assen) om mogelijk zonder natuurvergunning toch duizend woningen mogelijk te maken — met onzekerheid over juridische houdbaarheid. De provincie sluit zich aan bij andere provincies in de vraag aan het Rijk om een landelijke investering van 4–5 miljard euro om onrendabele toppen aan te pakken; voor Drenthe zou dat ongeveer €135 miljoen betekenen. Zonder zo’n financiële en juridische doorbraak blijft bouwen in de provincie grotendeels ‘wachten, wachten, wachten’.