Het hoge woord is eruit bij RIVM, maar minister wil het niet zien: 'Ze proberen hun misdadige straatje schoon te vegen'

In dit artikel:

Eerder dit jaar verzocht Tweede Kamerlid Ria de Korte het RIVM om te reflecteren op het rekenmodel voor oversterfte en uit te leggen hoe oversterfte in een ander model zichtbaar zou blijven. In een nota van 11 juli erkent het RIVM nu dat het huidige model ongeschikt is om de aanhoudende, meerjarige verhoging van sterfte te signaleren: het is primair ontworpen voor kortetermijnpieken zoals griep- of hittegolven. Omdat het instituut de verhoogde sterfte van de afgelopen vijf jaar als uitgangspunt hanteert, verdwijnt die structurele oversterfte in de berekening.

Het RIVM geeft zelf aan dat er een andere rekenmethode nodig is — vergelijkbaar met de door statisticus Herman Steigstra en Anton Theunissen voorgestelde normsterfte, die de verwachte sterfte op een andere manier vaststelt zodat langdurige afwijkingen zichtbaar blijven. De minister echter verwerpt die benadering en stelt dat de normsterfte “niet uitgaat van de te verwachten sterfte”; Steigstra noemt die kwalificatie feitelijk en logisch onjuist en zeer zorgelijk.

De minister beschouwt de kwestie daarmee als afgehandeld. Steigstra waarschuwt dat het negeren van onverklaarde oversterfte nalatig is voor een overheid die de volksgezondheid moet bewaken. Kamerlid De Korte is volgens het bericht niet op verzoeken om commentaar teruggekomen. Arts Maarten Vasbinder reageert fel en zegt: “Ze proberen hun misdadige straatje schoon te [vegen].”

Kort samengevat: het RIVM erkent beperkte toepasbaarheid van het huidige model voor het detecteren van langdurige oversterfte, experts pleiten voor invoering van een normsterfte-aanpak om structurele afwijkingen zichtbaar te maken, maar de minister houdt de zaak gesloten, waardoor bezorgdheid over het voortijdig negeren van mogelijke volksgezondheidsproblemen blijft bestaan.