Binnenskamers | Politiek heeft wat meer Van Gaal en minder Machiavelli nodig

In dit artikel:

Politiekverslaggever Edo van der Goot beschrijft hoe de naderende campagne Den Haag extra blootstelt: met nog ongeveer twee maanden tot de verkiezingen nemen partijen en journalisten onderling druk en polarisatie toe. Als voorbeeld noemt hij het onverwachte vrijgeven van het verkiezingsprogramma door PVV-leider Geert Wilders vorige week zaterdag. In plaats van onkritisch over te nemen, moet een verslaggever kiezen welke voorstellen te behandelen en die van context te voorzien — een rol die hem meteen labels opleverde van lezers aan beide kanten van het politieke spectrum.

In campagneperiode regent het plannen, akkoorden en beloften, en spindoctors vinden vrijwel alles toegestaan. Voor verslaggevers betekent dat extra waakzaamheid: zijn voorstellen realistisch, en hoe worden ze gefinancierd? Van der Goot zegt dat hij soms meer tijd kwijt is aan het weerleggen van berichten dan aan eigen onderzoek. De strijd om media-aandacht maakt dat partijbelangen tijdens campagnes vaak belangrijker lijken dan landsbelang.

Hij zet die campagnepraktijk af tegen twee denkers die hem bijblijven. De politieke denker Machiavelli illustreert volgens hem de houdgreep van schijn: politici presenteren eigenschappen die het publiek aanspreken, ook als de werkelijkheid ingewikkelder is. Aan de andere kant haalt hij Louis van Gaal aan — niet als filosoof maar als voorbeeld van iemand die rechtstreeks stelt wiens belangen hij verdedigt. Van der Goot pleit voor meer transparantie van politici over wat en wie ze werkelijk dienen: minder toneelspel, meer duidelijkheid over motieven.

De column benadrukt de taak van de journalist in deze weken: signaleren, doorprikken en duiden, juist nu elke uitspraak extra wordt uitvergroot. Tot slot nodigt hij lezers uit om hun politieke observaties te delen, waarmee hij het gesprek tussen Haagse politiek en publiek open wil houden.