Het Franse Toulouse groeit en bloeit, maar is haast onbereikbaar, zeker per trein - dus gaan veel mensen tóch vliegen
In dit artikel:
Toulouse, met ruim een half miljoen inwoners de vierde stad van Frankrijk en economisch centrum van de Europese lucht- en ruimtevaart (denk aan Airbus), kampt met slechte railverbindingen die forensen vaak naar het vliegtuig drijven. Reizigers zoals Omella Coffie (21) ervaren regelmatig uitval en lange reistijden; directe treinroutes naar Parijs zijn traag of onbetrouwbaar, waardoor vluchten aantrekkelijk blijven.
Er ligt al jaren een plan op tafel voor een Ligne Nouvelle du Sud‑Ouest (LNSO): een hogesnelheidslijn tussen Toulouse en Bordeaux die de reistijd naar Bordeaux zou halveren tot circa 1 uur en die naar Parijs zou terugbrengen tot ongeveer 3 uur en 10 minuten. Volgens een door regionale instanties en het spoorbedrijf SNCF besteld onderzoek is 78% van de Fransen positief over de LNSO. SNCF benadrukt dat een nieuwe lijn ook de bestaande spoorbaan ontlast, waardoor meer capaciteit vrijkomt voor goederentreinen en langzamere passagiersdiensten.
Tegelijk is er fel verzet vanuit milieu- en bewonersgroepen. Jean Olivier van Amis de la Terre (actief onder de naam LGV Non Merci) betoogt dat mensen slecht geïnformeerd zijn en pleit voor uitbreiding van het bestaande spoor in plaats van een compleet nieuwe tracé die natuurgebieden zou aantasten. Het verzet kreeg nieuwe moed nadat een rechter in februari de uitbreiding van autosnelweg A69 opschortte vanwege onvoldoende nut voor omwonenden tegenover de milieuschade; dat vonnis onderstreept de bezorgdheid over belastingfinanciering van projecten waar lokale bewoners weinig profijt van hebben.
Praktische belemmeringen verdiepen het dilemma. De regering stelde in 2023 dat vluchten moeten verdwijnen zodra er een treinoptie is van minder dan 2,5 uur, maar voor Toulouse blijkt dat moeilijk toepasbaar: bestaande hogesnelheidsroutes lopen via omwegen (bijvoorbeeld via Bordeaux) of vereisen kostbare trajecten door het Centraal Massief die in 2012 al werden afgeblazen wegens te hoge kosten. Voor veel reizigers, zoals militair Valentin Dupont (23), zou een snelle TGV-verbinding in het zuidwesten veel problemen oplossen; nu duurt een enkel traject naar familie soms vijf uur.
Covid‑19 verminderde het aantal vluchten tussen Toulouse en Parijs flink — de dagelijkse navettehaltes gingen van zo’n zestien vluchten naar de helft — maar telewerken maakte ook veel korte zakenreizen overbodig. Toch blijven de resterende vluchten moeilijk te vervangen door de trein: treinkaartjes zijn duurder, trajecten langdurig en vertragingen komen vaak voor.
De zaak illustreert een breder Frans spanningsveld tussen regionale economische groei, klimaat- en natuurlobby’s, bewonersbelangen en kostbare infrastructuurkeuzes. Toulouse floreert economisch, maar moet kiezen tussen nieuw spoor met milieu-impact of verbeteringen aan het bestaande netwerk — een keuze die zowel mobiliteit als het landschap bepaalt.