Herstel van kwelnatuur in het Bossche Broek
In dit artikel:
15 augustus 2025 — Staatsbosbeheer, Waterschap De Dommel en de gemeente ’s‑Hertogenbosch werken samen aan herstel van de kwelnatuur in het Bossche Broek, onderdeel van het Natura 2000-gebied Vlijmens Ven, Moerputten en Bossche Broek. Provincie Noord‑Brabant draagt financieel bij via middelen uit LPN fase 1; ook de Europese Unie leverde steun.
Het Bossche Broek is van oudsher een uitgestrekt kwelmoeras waar mineraalrijk grondwater naar boven komt. Dat kwelwater voedt typische soorten die vochtige, voedselarme omstandigheden nodig hebben, zoals dotterbloem, grote pimpernel, waterviolier en de beschermde grote modderkruiper. Door verdroging en verzuring is de aanvoer van dit water afgenomen en verzwakte de natuur; bijzondere soorten verdwenen geleidelijk.
Om de kwelprocessen te herstellen zijn meerdere waterbeheermaatregelen uitgevoerd: nieuwe stuwen voor betere waterregulatie, ondieper gemaakte sloten, verhoging van het grondwaterpeil en een hoger waterpeil in de Zuiderplas. Doel is meer wateropslag in de bodem zodat typische kwelplanten en -dieren terug kunnen keren. Resultaten zijn zichtbaar: soorten als rietorchis en wateraardbei verschijnen weer op de hooilanden.
Tegelijk blijven externe drukfactoren een uitdaging. Stikstofdepositie leidt tot verzuring en rijkere graslanden, waardoor zeldzame planten het moeilijk hebben. Staatsbosbeheer bestrijdt dit met gericht maaibeheer: extra maaien en afvoer van maaisel zorgt voor verschraling van de bodem en creëert ruimte voor bijzondere soorten.
Het Bossche Broek ligt dicht bij ’s‑Hertogenbosch en is een belangrijk recreatiegebied. Omdat het natuurgebied natter wordt, zijn wandel- en fietspaden opgehoogd en zijn steigers voor de zeilvereniging verhoogd, zodat natuurherstel en toegankelijkheid hand in hand blijven gaan. Sinds 2017 functioneert het gebied bij extreem hoogwater opnieuw als inundatiegebied.
Kortom: door gecombineerde waterbeheermaatregelen, aangepast maaibeheer en infrastructuuraanpassingen wordt de kwelnatuur in het Bossche Broek versterkt. Het herstel is al merkbaar, maar langdurig beheer blijft nodig om druk van verzuring en andere externe factoren te blijven tegenhouden. Beeldmateriaal en achtergrondinformatie zijn afkomstig van Provincie Noord‑Brabant en fotograaf Nick van Korven.