Help stemmende gehandicapte gerust een handje

In dit artikel:

Een oud-raadslid en stembureaulid met meer dan 25 jaar ervaring beschrijft voorbeelden waarin regels rondom stemmen en de praktijk met elkaar botsen en pleit voor menselijk maatwerk. Hij vertelt over meerdere gevallen van kwetsbare kiezers die hulp of bijzondere aandacht nodig hadden tijdens het stemmen.

Voorbeelden: een jonge man met het syndroom van Down kwam luidruchtig het stembureau binnen en kondigde hardop zijn voorkeur aan; de schrijver zag door de vingers dat niemand hem in de mond snoerde. Dit jaar kreeg hij een vrouw met een onderhandse volmacht waarbij de volmachtgever – zwaar demente moeder – alleen een kruisje had gezet; hij accepteerde dat als handtekening omdat de situatie duidelijk was. Een leidster van een verzorgingshuis wilde korte tijd later bewoners terugbrengen en hen helpen stemmen; de schrijver weigerde hulpverlening omdat stemmen ronselen verboden is en de gemeente hetzelfde meldde. Bij een bejaarde man van boven de negentig die niet wist hoe hij zijn stembiljet moest invullen, kregen de stembureauleden aanvankelijk te horen dat zij niet mochten helpen; na overleg met twee toezichthoudende ambtenaren hielp de schrijver de man toch bij het aankruisen van zijn keuze.

De conclusie is dat regels in Nederland terecht gehandhaafd worden, maar vaak een grijs gebied kennen. De auteur pleit ervoor dat stembureauleden in zulke gevallen beeldspraken met gezond verstand en compassie: gebruikmaken van dat grijze randje om kwetsbare kiezers te ondersteunen zonder de integriteit van de verkiezing te ondermijnen. Hij benadrukt het belang van bereikbare deelname voor iedereen en het toepassen van de menselijke maat binnen het stembureau.