'Heilige opdracht': sinds de oorlog in Oekraïne groeit extreemrechts snel in Rusland

In dit artikel:

Sinds de start van de oorlog is de ultranationalistische groep Roesskaja Obsjtsjina (RO) uitgegroeid tot de meest invloedrijke extreemrechtse organisatie in Rusland, met sterke banden met het Kremlin. Op locaties als Jekaterinenburg en Orenburg voerden door RO gesteunde burgerwachten samen met politie acties uit tegen met name migranten uit Centraal-Azië en de Kaukasus en de lhbtq-gemeenschap, waaronder invallen bij markten en een lhbtq-bar. Sinds de oprichting in 2020 heeft RO een groeiend netwerk van circa 150 lokale afdelingen en grote online aanhang, met meer dan een miljoen YouTube- abonnees en honderden duizenden Telegram-volgers.

RO profileert zich als beschermers van een Russisch-nationalistische en religieus geïnspireerde missie, waarbij de groep openlijk de oorlog in Oekraïne steunt en militaire hulp biedt. Naast paramilitaire training en vrijwilligersactiviteiten helpt RO de politie bij het opsporen van dienstplichtontduikers. Hun methoden omvatten agressieve, racistische acties en het inzetten van digitale meldpunten om als ‘volksmilitie’ op te treden tegen vermeende criminele migranten en lhbtq-individuen.

Ondanks de gewelddadige incidenten worden leden nauwelijks vervolgd; onderzoek wijst op nauwe samenwerking tussen RO en de Russische veiligheidsdiensten. De organisatie dient zelfs strafrechtelijke verzoeken in bij hoge functionarissen, zoals Aleksandr Bastrykin, en wordt genoemd als een van de belangrijkste ‘verklikkers’ van het regime. Hoewel formele politieke connecties niet officieel bevestigd zijn, lijkt het Kremlin de activiteiten van RO te gedogen, mede vanwege hun ideologische verering van president Poetin als een moderne tsaar en hun slogan “Wij zijn Russisch, God is met ons”. Daarmee versterkt RO haar positie als een berucht en invloedrijk instrument binnen het huidige krachtige nationalistische klimaat in Rusland.