Hamas zegt 'ja maar' tegen Trumps Gaza-plan, grote vragen blijven
In dit artikel:
In delen van de Gazastrook hangt na de feeststemming van gisteravond een gespannen kalmte: Hamas kondigde aan bereid te zijn alle Israëlische gijzelaars (ook lichamen) vrij te geven en te willen onderhandelen over het door Trump voorgestelde Gaza-plan, maar veel zaken blijven vaag en onopgelost.
Wat er precies speelt: Israël heeft zijn aanvallen op Gaza op enkele fronten afgezwakt, maar geen formele wapenstilstand afgekondigd. Palestijnse gezondheidsdiensten meldden dat er in de vroege ochtend nog slachtoffers vielen bij Israëlische bombardementen en het leger waarschuwde inwoners om niet terug te keren naar Gaza-Stad, dat nog als gevechtszone geldt. Het beeld is dus meer een tijdelijke adempauze dan een definitieve omslag.
Inhoudelijk heeft Hamas enkele opvallende toezeggingen gedaan: overdracht van gijzelaars en overdracht van bestuur aan een commissie van Palestijnse technocraten. Tegelijk keerden ze zich tegen de meest gevoelige eisen van Trumps 20-puntenplan, zoals volledige ontwapening. Hamas lijkt bereid bepaalde “offensieve” wapens aan Egypte en de VN te overhandigen, maar wil “defensieve” systemen houden — welke wapens daar precies onder vallen, blijft onduidelijk. Ook noemt Hamas het strakke tijdschema voor snelle vrijlatingen en terugtrekking onrealistisch. Kort gezegd: Hamas presenteert het plan vooral als raamwerk voor verdere gesprekken, niet als bindende afspraken.
De reacties binnen beide kampen laten verdeeldheid zien. Hamas’ besluitvorming is bemoeilijkt door de scheiding tussen leiderschap in ballingschap (Qatar) en militaire commandanten in Gaza. In Israël roept het plan intern weerstand op: premier Netanyahu prijst het als succes, maar rechtse ministers zien het als een nederlaag vanwege mogelijke gevangenenruil en gebrek aan annexatie. Buitenstaanders zoals de Israëlische analist Yossi Melman denken echter dat Israël onder druk van de VS het plan zal volgen.
Cruciale knelpunten blijven: ontwapening, de rol en samenstelling van eventuele internationale toezichthouders (Hamas verwierp een voorgestelde Board of Peace onder leiding van Trump en Tony Blair) en een duurzame oplossing voor de humanitaire ramp in Gaza. Palestijnse politici waarschuwen dat elk akkoord Palestijnse zelfbeschikking moet waarborgen en niet mag leiden tot buitenlands bestuur of afscheiding van de Westelijke Jordaanoever.
Qatar, met steun van Egypte en de VS, treedt op als bemiddelaar. De komende dagen zijn bepalend om te zien of deze gespannen rust uitmondt in echte vooruitgang of slechts tijdelijk herstel vóór nieuw geweld.