Haïti eist herstelbetaling van Frankrijk

woensdag, 14 mei 2025 (13:15) - De Groene Amsterdammer

In dit artikel:

In 1825 dwong Frankrijk onder koning Karel X, met dreiging van militair geweld, Haïti tot het betalen van een enorme schadeloosstelling van 150 miljoen gouden Franse francs voor de erkenning van haar onafhankelijkheid, een bedrag dat zesmaal de jaarlijkse begroting van het eiland bedroeg. Deze ‘onafhankelijkheidsschuld’ legde een zware financiële last op Haïti, dat hierdoor gedurende 125 jaar zeventig procent van zijn bruto nationaal inkomen besteedde aan aflossingen, wat het land ernstig verarmde. Onderzoek wijst uit dat het betaalde geld deels werd geïnvesteerd in iconische Franse projecten zoals de Eiffeltoren, terwijl Haïti zelf verhield tot een diepgaande crisis op economisch, politiek en humanitair vlak.

Experts, waaronder de Haïtiaanse econoom Camille Chalmers, benadrukken dat dit enorme bedrag investeringen in essentiële sectoren als infrastructuur, gezondheidszorg en onderwijs tegenhield, waardoor het land in armoede en instabiliteit wegzakte. Momenteel wordt Haïti geteisterd door geweld van terreurbendes die grote delen van de hoofdstad en het eiland controleren, met duizenden slachtoffers in recente jaren. De Stichting ter Herdenking van de Slavernij spreekt van een overgang van koloniale slavernij naar neokoloniale economische uitbuiting en pleit voor herstelbetalingen en ontwikkelingshulp om onder meer onderwijs en gezondheidszorg te versterken.

President Emmanuel Macron kondigde bij de herdenking van de Franse erkenning van Haïtiaanse onafhankelijkheid in 1825 een diepgaand historisch onderzoek aan naar het gezamenlijke verleden van Frankrijk en Haïti, uitgevoerd door een Frans-Haïtiaans team. Hoewel Macron bereid is de conclusies hiervan te accepteren, vermeed hij expliciet verantwoordelijkheid te nemen voor de schuld of herstelbetalingen te bespreken, verwijzend naar de context van de Franse monarchie na de Revolutie. Hiermee blijft de kwestie van de financiële vergelding en de historische onrechtvaardigheid waarmee Haïti werd opgezadeld voorlopig onopgelost.