'Haal je een paddenstoel weg, dan verslechtert de natuur'

In dit artikel:

In een loods op Park Vliegbasis Soesterberg stappen drie groengeklede boa’s – Ricor (55) van RUD Utrecht, collega Addy (54) en Mart (21) van Stichting Utrechts Landschap – op hun jeeps voor een ochtendronde over het voormalige defensieterrein op de Utrechtse Heuvelrug. Het team houdt toezicht omdat wildplukken van paddenstoelen in Nederland in principe verboden is en op deze kwetsbare zand- en bosgronden streng wordt gehandhaafd. Het terrein wordt beheerd door Utrechts Landschap; delen van de vliegbasis zijn stiltegebied en voor bezoekers gesloten.

Een paar weken eerder nam de handhaving al 36,5 kilo paddenstoelen in beslag; één persoon werd rond half tien ’s ochtends betrapt met ongeveer 13 kilo. Hoewel Staatsbosbeheer een beperkte tolerantie kent (een champignonbakje van circa 250 gram), gelden op de Heuvelrug striktere regels: alleen een kleine hoeveelheid die je van paden raapt is toegestaan, plukken en van de paden aflopen is verboden. Boa’s houden zich aan terughoudendheid in profilering en noemen betrapte plukkers geen specifieke groepen, maar zien hen als ‘verdachten’ van schade aan het ecosysteem.

De boa’s noemen ecologische redenen voor handhaving: paddenstoelen zijn voedsel voor dieren, ruimen dood hout op en verspreiden sporen via hun myceliumnetwerken die bomen en planten helpen. Weggenomen paddenstoelen verminderen deze functies. Signalementen die aanleiding geven tot controle zijn onder meer mensen buiten de paden, tassen, mesjes of vieze handen.

De toename van wildplukken wordt toegeschreven aan een trend richting ‘puur’ eten, sociale media, plukcursussen en tradities onder Oost-Europese leveranciers. Handhavers merken dat het seizoen snel afloopt; vanaf medio november worden eetbare soorten zeldzaam. Terwijl paddenstoelenplukkers verdwijnen, verwachten ze dat anderen – bijvoorbeeld mosplukkers voor kerststukken – het stokje overnemen.