Groot deel aardbevingsgedupeerden uit DVHN-serie Ik Wacht, wacht nog steeds. 'Ik ben er een ander mens door geworden'

In dit artikel:

Zes jaar nadat Dagblad van het Noorden 101 gedupeerden in het Groningse aardbevingsgebied volgde met de serie Ik Wacht, zocht de krant hen opnieuw op. In september vulden 85 van die 101 mensen een vragenlijst in. De uitkomst: voor veel bewoners is de situatie nauwelijks verbeterd en de frustratie blijft groot.

Belangrijkste feiten en cijfers
- 85 van de 101 oorspronkelijke deelnemers reageerden.
- Gemiddelde wachttijd onder respondenten: 9 jaar.
- Bijna 60% woont nog op hetzelfde adres, 13% heeft een nieuw huis, circa 9 mensen verblijven tijdelijk in een wissel- of recreatiewoning.
- Van degenen die nog in dezelfde woning wonen, wacht 70% nog op afhandeling of versterking.
- Ruim 30% verhuisde (soms naar het buitenland), vaak mede door de aardbevingsproblematiek.

Wat speelt er nog?
Veel respondenten behoren tot de groep met complexe schades en/of versterkingsvraagstukken. Deze dossiers lopen veel langer omdat procedures ingewikkeld zijn en beoordeling regelmatig tot discussie leidt. Dat weerhoudt mensen ervan om hun leven op orde te krijgen: sommige huizen zijn al jaren onbewoonbaar of deels onbruikbaar, en enkelen wonen al jaren in tijdelijke accommodatie.

Effecten op welzijn en vertrouwen
De problematiek heeft een blijvende emotionele en soms fysieke impact: stressklachten, gezondheidszorgen en blijvende irritatie of angst komen veel voor. Ook sociale gevolgen worden genoemd: bewoners die geholpen zijn voelen zich soms anders bejegend in hun buurt. Het vertrouwen in instanties als NAM, IMG en NCG is voor veel respondenten laag; velen voelen zich niet serieus genomen of vinden dat er ontkend en gebagatelliseerd wordt.

Wat is er veranderd sinds 2019?
Er zijn wel stappen gezet: er is een staatssecretaris Mijnbouw, de gaswinning is gestopt en er is een parlementaire enquête geweest. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) heeft procedures voor eenvoudige schadegevallen verbeterd en partijen als IMG, NCG, provincie en gemeenten werken meer samen. Toch blijken die veranderingen vooral effect te hebben op de relatief eenvoudige dossiers; de complexe gevallen blijven achter.

Reacties van betrokken instanties
Gedeputeerde Susan Top stelt dat het pijnlijk is dat de zwaarst getroffen bewoners vaak het langst moeten wachten en dat nu meer nadruk moet komen op maatwerk voor complexe dossiers. Het IMG erkent dat procedures ingewikkeld en traag kunnen zijn en zegt te werken aan eenvoudiger afhandeling en persoonlijke ondersteuning. NCG benadrukt dat de versterkingsopgave groot en complex is, maar probeert zowel snelheid als kwaliteit (bijvoorbeeld verduurzaming en bewonerswensen) te combineren en de communicatie te verbeteren.

Actuele urgentie
De zware beving van 3,4 op de schaal van Richter eind deze week illustreert dat het probleem niet voorbij is en onderstreept het belang van snelle versterking. Voor veel Ik-Wachters geldt juist dat ze nog wachten op die versterking of op herstel van ingewikkelde schade.

Kleine successen, grote opgave
Er zijn ook positieve verhalen: woningen die goed zijn hersteld, gewonnen rechtszaken en nieuwe huizen die voldoen aan moderne eisen. Maar die succesverhalen wegen niet op tegen het grote aantal mensen dat nog in onzekerheid verkeert. Conclusie van betrokkenen en instanties: er is vooruitgang, maar de ingewikkelde dossiers, het herstel van vertrouwen en de psychosociale nazorg blijven knelpunten die dringend aandacht vragen.