Groot corruptieschandaal treft Zelensky op moeilijk moment: 'Dit schaadt hem'
In dit artikel:
Een omvangrijk corruptieschandaal binnen de Oekraïense regering heeft geleid tot aanhoudingen en het ontslag van twee ministers, een nieuwe klap voor president Volodymyr Zelensky in een cruciale fase van de oorlog met Rusland. Woensdag stemde het parlement in met het vertrek van German Galushchenko (Justitie) en Svitlana Hrynchuk (Energie); beide hadden zich eerder al teruggetrokken. Tot nu toe zijn vijf personen gearresteerd, maar er wordt verwacht dat het onderzoek zal uitbreiden en meer hoge functionarissen zullen vallen.
Het onderzoek van de anticorruptiediensten wijst uit dat gedurende langere tijd ongeveer 870 miljoen euro van het staatsenergiebedrijf Energoatom is verduisterd; delen van die gelden zouden zelfs in Moskou zijn beland. De centrale verdachte is Timur Mindich, een voormalig zakenpartner en vertrouweling van Zelensky. Volgens transcripten en andere bronnen werden investeringen in de bescherming van vitale energie-infrastructuur minachtend behandeld, iets wat extra schrijnend blijkt nu die infrastructuur doelwit is van Russische droneaanvallen en veel Oekraïners regelmatig zonder stroom zitten.
De zaak is extra gevoelig omdat de anticorruptiediensten die het schandaal onthulden, tijdens hun vijftien maanden durende onderzoek door de regering werden tegengewerkt: onderzoekers werden aangehouden en er werd snel een wet aangenomen die de onafhankelijkheid van die diensten zou aantasten — een wet die Zelensky later introk na massale protesten. Deze obstakels voedden twijfels over de bereidheid van hoogste regeringskringen om corruptie aan te pakken.
Hoewel Zelensky zelf niet direct aan het schandaal wordt gelinkt, verzwakt het zijn positie. Critici richten zich vooral op zijn machtige stafchef Andriy Yermak, die de afgelopen jaren veel beslissingsmacht naar zich toe heeft getrokken. Analisten wijzen erop dat hoe Zelensky nu handelt — in het bijzonder of hij gerechtelijke procedures niet zal belemmeren — bepalend zal zijn voor zijn geloofwaardigheid bij de bevolking. Intern staat zijn gezag onder druk, al behoudt hij als leider tijdens oorlogstijd waarschijnlijk nog relatief veel steun.
Het schandaal komt op een ongelegen moment: midden in een uitputtende oorlog en bij zware onderhandelingen met westerse partners. Tegelijkertijd zien sommige waarnemers ook een positieve kant: het oprollen van machtige, oligarchische netwerken laat zien dat corruptienetwerken bereikbaar zijn voor vervolging, een ontwikkeling die op de langere termijn de instituties kan versterken.