Gratis nieuws voor studenten, betaalde invloed voor DPG?
In dit artikel:
DPG Media — eigenaar van titels als de Volkskrant, AD, Het Laatste Nieuws en De Morgen — biedt vanaf 14 oktober 2025 gratis digitale abonnementen aan voor studenten van 16 tot 25 jaar in Nederland en Vlaanderen. CEO Erik Roddenhof presenteert het plan als een poging om jongeren te wapenen tegen desinformatie en hun mediawijsheid en democratische betrokkenheid te versterken. Vlaams minister Cieltje Van Achter ondersteunt het initiatief binnen het bredere discours over het bestrijden van nepnieuws.
De auteur van het artikel reageert sceptisch en legt meerdere motieven naast elkaar. Ten eerste is er het commerciële verhaal: jongeren migreren massaal naar platforms als TikTok en Instagram, waardoor traditionele kranten moeite hebben om de door adverteerders gewenste demografische groepen te bereiken. Gratis abonnementen zouden daarom vooral moeten dienen om gebruikersaantallen op te blazen en zo bereikcijfers te herstellen — belangrijke cijfers die mediabedrijven gebruiken om hogere advertentietarieven te rechtvaardigen. In die optiek zijn gratis abonnementen vergelijkbaar met het uitdelen van monsters: je verliest geen directe omzet, maar koopt aandacht en mogelijk ook persoonsgegevens.
Ten tweede wijst de kritiek op een boekhoudkundige kant: het opnemen van tienduizenden studenten als lezers kan een kunstmatige stijging van de statistieken opleveren. Adverteerders betalen op basis van bereik, maar veel nieuw aangemaakte accounts zullen waarschijnlijk nauwelijks actief zijn; de opbrengst komt dus neer op hogere tarieven voor adverteerders zonder dat de engagement substantieel toeneemt.
Een derde, politiek geladen verklaring suggereert dat het initiatief ook ideologische doelen kan dienen. DPG ontvangt subsidies en opdrachten en bevindt zich in een krachtsverhouding met politieke en culturele instituties. Volgens de kritiek kan gratis verspreiding van “kwaliteitsjournalistiek” bedoeld zijn om jongere kiezers bloot te stellen aan bepaalde narratieven over klimaat, migratie en Europese samenwerking — in weerwil van stemmen en bewegingen die traditionele media wantrouwen. De auteur betoogt dat DPG niet neutraal is, verwijst naar vermeende linkse framing en eerder media-incidenten (bijvoorbeeld discussies rond coronaberichtgeving en berichtgeving over Oekraïne) die het vertrouwen bij jongeren aantasten.
De kernkritiek luidt dat gratis toegang geen gelijkstaat aan meer kritische of betrokken lezers. Studenten zullen de app mogelijk installeren, een willekeurig artikel lezen en snel terugkeren naar hun sociale feeds; echte mediavaardigheden en vertrouwen koop je niet met een gratis abonnement. Het initiatief wordt dan ook gezien als een overlevingsstrategie van een traditionele mediagroep die worstelt met reputatieverlies, dalende subscriptions en de concurrentie van influencers, podcasts en AI-gestuurde nieuwsverzamelaar.
Slotconclusie van het artikel: het gebaar heeft een retoriek van filantropie, maar functioneert vooral als een tactische zet om bereik, advertentie-inkomsten en invloed veilig te stellen. De effectiviteit op lange termijn is onzeker; volgens de schrijver is echte vernieuwing en transparantie noodzakelijker dan gratis toegang om jongeren terug te winnen.