Golfstaten bezinnen zich op veiligheid

In dit artikel:

In Doha, in de chique wijk West Bay Lagoon waar veel ambassades staan, is een villa waarin Hamasleiders bijeenkwamen doelwit geworden van een Israëlische luchtaanval. Dinsdag vielen daarbij doden; muren van de middelste villa staan zwartgeblakerd en autoruiten liggen gescheurd achter afzetlinten. Een nabijgelegen school was net ontruimd toen de inslag plaatsvond, en bewoners vertellen over een harde knal en geschrokken omstanders. Een taxichauffeur wijst op de zichtbare aanwezigheid van Hamasleden in de stad en ziet de situatie met gemengde gevoelens: „Er zijn er zoveel. Straks stapt er een bij me in de taxi”, zegt hij.

De aanslag volgt op een eerdere aanval eind juni waarbij Iran een Amerikaanse basis in Qatar bestookte. Die opeenvolging van incidenten zet vraagtekens bij de veronderstelde veiligheidsgaranties waarop Golfstaten altijd bleken te vertrouwen. Qatar, samen met buurstaten als de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Saudi-Arabië, heeft zwaar geïnvesteerd in banden met de Verenigde Staten; president Trump bezocht Doha in mei en beloofde: „We gaan dit land beschermen.” Desondanks konden of wilden de VS recente aanvallen niet voorkomen, wat de indruk wekt dat die bescherming minder waterdicht is dan gedacht.

De gebeurtenissen in Doha herinneren aan eerdere gerichte aanvallen op Hamas in de regio — onder meer een operatie in Dubai in 2010 — en sluiten aan bij de boodschap van de Israëlische regering dat Hamas-figuren niet veilig zijn, waar ze zich ook bevinden. Voor de regimes in Doha, Abu Dhabi en Riyad betekent dit dat er een hernieuwde zoektocht is begonnen naar manieren om hun grondgebied te beveiligen tegen externe aanvallen. Daarbij wordt openlijk erkend dat oplossingen voortaan niet per se alleen uit het Westen hoeven te komen. De incidenten markeren daarmee een verschuiving in veiligheidsdenken in de Golfstaten te midden van aanhoudende regionale spanningen.