Gevolgen verkoop neppillen nog ernstiger dan gedacht: zeker 13 doden
In dit artikel:
Een inventarisatie van het Erasmus MC in opdracht van de NOS toont dat het aantal slachtoffers van namaakmedicijnen in Nederland veel hoger is dan eerder gemeld. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) meldde recent zes dodelijke slachtoffers en vier ernstige vergiftigingen. Een nadere rondgang langs het Nederlands Vergiftigingen Informatie Centrum, het Trimbos-instituut, het NFI en laboratoria in ziekenhuizen leverde minstens zeven extra verdachte overlijdens op; bij een achtste geval zijn er sterke aanwijzingen maar geen absolute zekerheid. Daarnaast zijn minimaal 22 mensen ernstig vergiftigd maar ternauwernood aan de dood ontsnapt, vaak omdat zij tijdig in het ziekenhuis werden behandeld. Het Erasmus MC stelt dat ook deze cijfers naar alle waarschijnlijkheid te laag zijn.
Veel slachtoffers gebruikten nep-oxycodon dat via webshops zoals Slaappillen.net werd geleverd. Twee mannen die bij die site betrokken waren staan maandag voor het eerst voor de rechter; zij lijken een ondergeschikte rol te hebben en worden tot nu toe alleen verdacht van handel in verboden middelen. Het Landelijk Parket onderzoekt wie de hoofdrolspelers zijn; die lijken nog actief te zijn — klanten kregen vlak voordat Slaappillen.net offline ging zelfs een mail met een verwijzing naar een andere site.
Als hoofdoorzaak voor de dodelijke vergiftigingen wordt nitazenen genoemd: een uiterst krachtige synthetische opioïde die niet thuishoort in geneesmiddelen omdat het overdosisrisico zeer groot is. Nitazenen zijn al langer een groot probleem in de Verenigde Staten; in Nederland werd deze stof voor het eerst in oktober 2024 in bloed aangetroffen bij een vermoedelijk dodelijk slachtoffer. Ziekenhuisapotheker en toxicoloog Corine Bethlehem waarschuwt dat het bestellen van medicatie buiten de reguliere apotheek levensgevaarlijk is en dat je nooit zeker weet wat er in zulke pillen zit.
Een belangrijk probleem bij het bestrijden van deze stroom slachtoffers is dat er geen landelijke, uniforme testpraktijk bestaat. In het westen van het land wordt bij verdachte overlijdens wel op nitazenen getest, in oostelijke politieregio’s vaak niet vanwege ontbreken van een protocol. Bovendien wordt bij overleefde vergiftigingen zelden getest omdat er geen directe medische noodzaak wordt gezien en kosten worden vermeden. Bethlehem pleit daarom voor standaardtesten bij zowel overlijden als overleving, zodat beleid en opsporing gebaseerd kunnen worden op betrouwbare cijfers.
Aangrijpend is het verhaal van anonieme ouders wier 29‑jarige dochter op 8 april in Amsterdam overleed na het slikken van een pil die zij voor oxycodon aanzag. De ouders roepen op tot waakzaamheid en meer prioriteit van politie en justitie: "Deze mensen moeten worden opgesloten", zegt de moeder, uit boosheid over het winstbejag dat levens kost.