Gevangenen komen nu vrijwel altijd twee weken eerder vrij door cellentekort
In dit artikel:
In Nederlandse gevangenissen worden gedetineerden die ervoor in aanmerking komen inmiddels vrijwel standaard twee weken eerder vrijgelaten om plaatsen vrij te maken. De maatregel, bedoeld als noodgreep, wordt maximaal ingezet omdat de detentieplaatsen nog steeds overbezet blijven. Bronnen van de NOS zeggen dat het gevangeniswezen er rekening mee houdt dat een nog grotere vervroeging nodig kan worden als er geen ruimte komt voor onlangs gearresteerden.
De regeling geldt voor alle in aanmerking komende gedetineerden — niet voor veroordeelden met straffen langer dan een jaar of zedendelinquenten — en is ingevoerd vooral vanwege een tekort aan bewakers. Aanvankelijk werd de maximale strafkorting nog niet volledig toegepast, maar door de nijpende personele situatie krijgt nu iedereen die voldoet aan de criteria die twee weken verloren celstraf. Een intern document van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) laat zien dat die maatregel de bezetting nauwelijks vermindert.
Komende maanden verdwijnen bovendien ongeveer honderd plaatsen in politiebureaus en huizen van bewaring door verbouwingen en andere oorzaken, waardoor extra noodmaatregelen zoals verdere verruiming van vervroegde vrijlating waarschijnlijk zijn. Op Prinsjesdag werd extra geld voor de sector toegezegd — eerst 25 miljoen, later oplopend naar 50 miljoen euro — maar dat is ver beneden de circa 400 miljoen die eerder werd gevraagd om capaciteit en renovaties te garanderen. Voormalig staatssecretaris Coenradie had dat bedrag noodzakelijk geacht om te voorkomen dat plekken verloren zouden gaan.
SP-Kamerlid Van Nispen wijst op eerdere bezuinigingen als oorzaak en zal het probleem aan de orde stellen in het geplande Kamerdebat. Staatssecretaris Rutte (Justitie en Veiligheid) wordt verwacht binnenkort een schriftelijke update te sturen; het ministerie kon de NOS-bevindingen nog niet inhoudelijk beantwoorden. Een andere noodoplossing is het tijdelijk niet oproepen van zogenaamde zelfmelders, wat een grote achterstand heeft opgeleverd: voor de zomer bedroeg de resterende totale celstraf van die groep gezamenlijk nog ongeveer duizend jaar.