Gemeenten maken recordkosten in 2025

In dit artikel:

In 2025 geven Nederlandse gemeenten gezamenlijk bijna €80 miljard uit — een nieuw hoogtepunt en 7,2% meer dan in 2024, meldt het CBS. De grootste kostenposten zijn het sociaal domein (jeugdzorg, Wmo-ondersteuning en opvang van asielzoekers), hogere personeels- en energiekosten. Tegelijk investeren veel besturen bewust in leefomgeving, toekomstvaste voorzieningen en sociale samenhang.

Opvallend is dat gemeenten dit jaar voor het eerst in jaren een verwacht begrotingsoverschot hebben van ongeveer €4,7 miljard. Experts waarschuwen echter dat dit vooral voortkomt uit incidentele meevallers, zoals vertraagde bouwprojecten en uitgestelde subsidies, waardoor de onderliggende financiële druk blijft bestaan — zeker met onzekerheid rond rijksbijdragen na 2026.

Voor inwoners vertaalt dit zich in hernieuwde discussies over lokale lasten: in veel plaatsen gaat de onroerendezaakbelasting omhoog om ruimte te maken voor noodzakelijke investeringen. Tegelijk worstelen gemeenten met toenemende zorgvraag en personeelstekorten in de sectoren waar de meeste geld naartoe gaat.

Gemeenten gebruiken daarnaast vaker hun grondposities om woningbouw en klimaatprojecten te versnellen. Ook digitalisering en cybersecurity zijn uitgegroeid tot belangrijke en stijgende posten op de begroting. Centraal blijft de vraag hoe gemeenten financieel robuust blijven terwijl zij er voor moeten zorgen dat inwoners zich gehoord en geholpen voelen.