Geldzorgen voor ruim driekwart van de jongeren: 'Overspoeld met verleidingen'
In dit artikel:
Ruim 80% van Nederlandse jongeren tussen 12 en 29 jaar ervaart stress door geldzorgen. Dat blijkt uit onderzoek van State of Youth NL (KidsRights) onder 3.004 jongeren. Meer cijfers uit de studie: 64% geeft aan wel eens moeite te hebben om rond te komen en 14% is vrijwel altijd blut aan het eind van de maand. De groep 18–24-jarigen voelt de meeste druk: dat is de leeftijd waarop jongeren ineens hogere financiële verantwoordelijkheden krijgen (zorgverzekering, leningen, abonnementen, achteraf betalen en vrijblijvende gokmogelijkheden), waardoor veel van hen onvoorbereid in financiële problemen belanden, zegt onderzoeker Paula Smith.
Oorzaken zijn niet alleen armoede of een kwetsbare achtergrond, maar breed gedragen gedrags- en omgevingsfactoren: impulsieve aankopen (48%), emotioneel winkelen (36%) en uitgaven om erbij te horen (31%). Sociale media vergroten de verleiding en maken overzicht houden moeilijk. Jongeren maken zich vooral zorgen over hun toekomst (50%) en onverwachte rekeningen (40%); veelen noemen ook gevoelens van onzekerheid, schaamte en schuld. Smith waarschuwt dat geldzorgen leiden tot kortetermijndenken: minder energie voor studie, ontwikkeling of het plannen van een stabiele toekomst (huis, schuldenvrij leven).
Jongeren zelf noemen oplossingen zoals betere financiële opvoeding door ouders en scholen, en een grotere rol van de overheid: meer subsidies voor wonen en studeren, betere regels voor aflossing van studieschulden en optreden tegen misleidende reclame (bijv. rond Black Friday). Werkgevers kunnen volgens hen bijdragen met hogere salarissen, betere stagevergoedingen en sneller vast werk. Smith wijst ook op een bredere cultuur van lenen en consumeren (studieleningen, creditcards, hypotheken) die lenen normaliseert.
Een apart punt is het gemak waarmee minderjarigen gebruikmaakten van ‘koop nu, betaal later’-diensten: de AFM telde vorig jaar bijna 600.000 aankopen door minderjarigen via aanbieders als Klarna en Riverty; leeftijdscontroles zijn ingesteld maar blijken omspeelbaar. Smith pleit ervoor geldproblemen niet als individueel falen te behandelen, maar als maatschappelijk vraagstuk waar beleid en toezicht bij moeten aansluiten.