'Geen enkel schip is hetzelfde', Nederlandse luxejachten zijn uitblinkers op de wereldmarkt
In dit artikel:
Nederland profileert zich als topregio in de bouw van superjachten: brancheorganisatie NMT IRO noemt de sector “de Formule 1 van de scheepsbouw” en uit ABN Amro-onderzoek blijkt dat Nederland vorig jaar wereldwijd koploper was in de productie van superjachten langer dan 80 meter. Tijdens evenementen als Sail wordt nog eens duidelijk hoezeer Nederland een maritieme maakland is, met gespecialiseerde werven en toeleveranciers verspreid over het land (onder meer Feadship en het zeilsuperjachtbedrijf Vitters in Zwartsluis).
Een jacht telt als superjacht vanaf 24 meter; Italië leidt in de markt voor kleinere exemplaren (<60 m), maar Nederland bouwt de langste, vaak geheel op maat gemaakte schepen. Leveringen duren soms jaren en zijn duur: Hiswa-Recron rekent gemiddeld circa 1,3 miljoen euro per meter voor jachten van meer dan 80 meter, terwijl klantwensen de prijzen fors verder kunnen opstuwen. Vitters’ commercieel manager Bas Peute vergelijkt het proces met “het bouwen van een luxe huis”: ontwerp, wensen en functies (rond de wereld zeilen, racen, aantal gasten, klassiek of modern uiterlijk) bepalen elk jacht uniek.
De klantenbasis verandert: waar vroeger vooral oudere miljardairs bestelden, verschijnen steeds meer jonge, technologiegerichte eigenaren die bijvoorbeeld expeditiejachten willen voor afgelegen bestemmingen zoals Antarctica. Volgens Boat International is het aantal expeditiejachten in tien jaar verdubbeld van 55 naar 110. Vitters bedient vooral Noord-Amerika, Noordwest-Europa en ook Nederlandse opdrachtgevers; markten als Rusland en delen van Azië tonen minder interesse in zeilschepen.
De superjachtenbranche heeft een grotere rol in de maritieme sector doordat innovaties hier vaak worden ontwikkeld en later op andere scheepstypes toegepast. Na de ineenstorting van de traditionele scheepsbouw in de jaren tachtig (faillissement RSV) heeft Nederland zich gespecialiseerd in technisch complexe, efficiënter te bouwen schepen, wat een sterk cluster van werven en leveranciers opleverde. Voorbeelden van die vernieuwing zijn Feadships ‘Breakthrough’, een op waterstof varend jacht. Schepen worden bovendien steeds groter—regelmatig boven de 100 meter—om aan uitgebreide klantwensen (zoals padelbanen of extra tenderboten) te voldoen, waardoor de Nederlandse superjachtbouw voorlopig nog in volle vaart doorgaat.