Geen bewijs voor drones, maar volgens experts moeten we alert zijn
In dit artikel:
Afgelopen weekend schakelde defensie wapens in tegen vermeende drones bij vliegbasis Volkel en leidde een aantal meldingen ertoe dat het vliegverkeer op Eindhoven Airport tijdelijk werd stilgelegd. Eerder werden soortgelijke waarnemingen gemeld in Terneuzen en Oost‑Kapelle. Staatssecretaris Gijs Tuinman sprak van “kleine, in winkels verkrijgbare drones”, maar deskundigen trekken in twijfel of er in alle gevallen daadwerkelijk drones in het spel waren.
Belangrijkste knelpunten: er is tot nu toe weinig hard bewijs. Volgens defensie‑expert Patrick Bolder ontbreken vaak de sensordata en radarvastleggingen die zulke objecten overtuigend kunnen bewijzen; veel meldingen blijken bij nadere bestudering vliegtuigen, satellieten, sterren of andere lichtbronnen te zijn. Ook speelt mee dat veel waarnemingen in het donker zijn gedaan, wat identificatie bemoeilijkt. De Koninklijke Marechaussee waarschuwt daarom dat toegenomen meldingen niet automatisch meer drones betekenen.
Over herkomst en motief bestaan meerdere scenario’s. Kleine consumentendrones kunnen niet vanuit Rusland zijn gevlogen, maar dat sluit uitlatingen over Russische betrokkenheid niet uit: bijvoorbeeld via lokale tussenpersonen of door aansturing van Nederlandse jongeren — twee minderjarigen werden recent opgepakt wegens spionage voor Rusland, na contact via Telegram. Experts noemen twee mogelijke doelen: ontregelen en angst zaaien of verkennen van beveiliging en capaciteiten (zoals bewaking en anti‑dronemiddelen).
Dat defensie nu drones uit de lucht haalt, is opmerkelijk en kan zowel tactisch zijn als een signaal: het toont dat men bereid is hard op te treden, maar het vrijgeven van weinig details wekt ook de indruk dat men zelf onzeker is over het bewijsmateriaal. Drones vormen een reëel risico: zonder wapens kunnen ze al kritieke infrastructuur of vliegveiligheid in gevaar brengen; in conflictgebieden worden ze bovendien vaker gemodificeerd voor aanvalstoepassingen.
Conclusie van de experts: er is voorlopig geen reden tot paniek — er zijn nog geen openlijke gewelddadige incidenten — maar wel zorg over paraatheid. Nederland heeft volgens hen te weinig detectie‑, identificatie‑ en bestrijdingsmiddelen; investeringen en publieke bewustwording over verantwoordelijk dronegebruik zijn nodig om toekomstige risico’s te beheersen.