Gaza-onderhandelingen van start in Egypte: 'Nu of nooit'
In dit artikel:
President Trump sprak op zijn platform Truth Social zijn druk uit: boven een foto van een protest in Tel Aviv met de tekst "Het is nu of nooit" riep hij op snelheid bij de onderhandelingen tussen Israël en Hamas, die vandaag in Sharm-el-Sheikh plaatsvinden. Trump zei optimistisch dat een eerste fase deze week afgerond zou kunnen zijn en spoorde alle partijen aan haast te maken.
Centraal staat Trumps 20-puntenplan: binnen drie dagen volledige vrijlating van de gijzelaars door Hamas in ruil voor ongeveer 2.000 Palestijnse gevangenen uit Israël; een onmiddellijke stop van Israëlische aanvallen en een geleidelijke terugtrekking van het leger richting de Gazagrens; en de ontwapening van Hamas gevolgd door de installatie van een nieuw bestuur onder internationaal toezicht. Israël heeft zich bij de presentatie van het voorstel direct gecommitteerd; Hamas, dat niet aan het opstellen mocht meedoen, heeft zich nog niet over veel cruciale onderdelen uitgesproken.
Praktische en politieke knelpunten blijven groot. Een Hamas-woordvoerder wees op de logistieke onmogelijkheid om alle gijzelaars in drie dagen vrij te laten: volgens Hamas worden nog tientallen mensen vastgehouden, maar veel slachtoffers liggen begraven of bevinden zich in door Israël gecontroleerde of aangevallen zones. Ook is onenigheid over welke Palestijnen precies vrijkomen: het plan noemt onder meer gevangenen met zware veroordelingen en duizenden Gazanen die na 7 oktober zijn opgepakt, maar de concrete lijsten zijn betwist. Hamas zal naar verwachting prominente gevangenen zoals Marwan Barghouti willen laten gaan; Israël weigert hem uit hoofde van zijn terrorismeveroordelingen.
Evenzo botst het voorstel over het toekomstige bestuur van Gaza: Hamas eist Palestijns zelfbestuur, terwijl Trump pleit voor technocraten onder internationale toezichthouders. Cruciaal blijft de eis dat Hamas zijn wapens inlevert — iets waar de beweging tot nu toe niet over zwijgt en wat voor de regering-Netanyahu een harde voorwaarde is.
De betrokken partijen houden in het openbaar een optimistische toon. Amerikaanse functionarissen zeggen dat de volgende fase zal uitwijzen hoe serieus Hamas is aan de hand van concrete logistieke afspraken. Tegelijk vroeg Trump Israël zaterdag te stoppen met aanvallen om de ruil mogelijk te maken; ondanks een aangekondigde afschaling tot defensieve operaties vielen afgelopen weekend alsnog tientallen doden in de Gazastrook, onder meer bij een voedseldistributiepunt, aldus lokale ziekenhuizen.