Ganzenpoep bemoeilijkt stikstofreductie in Nieuwkoop

In dit artikel:

Rond de Nieuwkoopse Plassen in Zuid-Holland botst provinciaal stikstofbeleid met de praktijk van lokale melkveehouders. De provincie wil een extra 250-meterzone instellen rondom het Natura 2000-gebied met strengere stikstofvoorwaarden voor bedrijven binnen die grens. Lokale coöperatie Boeren met Perspectief, vertegenwoordigd door secretaris Cees van der Wel, reageert fel: de maatregel zou onevenredig zware gevolgen hebben voor agrarische familiebedrijven en veel bedrijven treffen die feitelijk verder van de kwetsbare natuur afliggen.

Boeren voeren twee hoofdargumenten aan. Ten eerste tonen zij berekeningen waaruit zou blijken dat een groot deel van de stikstof die aan de 250-meterzone wordt toegeschreven, al binnen het Natura 2000-gebied zelf ontstaat (van de 41 mol toegeschreven aan landbouw ontstaat volgens hen 24 mol al ín het gebied). Hierdoor blijft er maar een klein deel over dat daadwerkelijk van omliggende bedrijven afkomstig is. Ten tweede wijzen zij op massale ganzenpopulaties die dagelijks weilanden bezoeken, grazen en vooral veel uitwerpselen achterlaten — een bron van ammoniakdepositie die volgens de boeren structureel wordt genegeerd in beleidsberekeningen.

Concrete zorgen: door de zone zouden bedrijven binnen de grens veel zwaardere reductie-eisen kunnen krijgen dan vergelijkbare bedrijven buiten die grens — een voorbeeldscenario noemt een reductie van 60 procent binnen de zone tegenover 30 procent elders — terwijl de extra winst in depositiereductie minimaal zou zijn (genoemd wordt circa 5 mol, of ongeveer 0,5% van de totale depositie). Boeren spreken over een ‘bufferzone rond een bufferzone’ en vinden zo’n ingreep niet goed te rechtvaardigen.

De provincie erkent dat de ganzenproblematiek is toegenomen en wil jachtmaatregelen aanscherpen, maar stuit op juridische grenzen: regels en rechtszaken beperken wat mogelijk is. Politieke partijen als BBB en JA21 pleiten voor versoepelde jachtregels, maar een oplossing rond Nieuwkoop is nog niet bereikt.

Als alternatief stelt Boeren met Perspectief voor de 250-meterzone niet als sanctie op te nemen in de omgevingsverordening, maar als een investeringszone: boeren zouden dan met subsidies en beloningen gestimuleerd kunnen worden tot extra stikstofreductie in plaats van verplichtingen en mogelijke onteigening. De discussie draait vooral om de vraag hoe kleine extra milieuwinsten rechtvaardiging kunnen bieden voor grote nadelen voor lokale ondernemers.