Gaat Nederland Duitsland achterna met keuringsplicht? Ja, zegt deze generaal. Maar het duurt nog wel even 

In dit artikel:

Defensie stuurt sinds september naast de traditionele brief over inschrijving voor de dienstplicht een tweede, digitale vragenlijst naar 17‑jarigen. Via een QR‑code krijgen jongeren informatie over carrièremogelijkheden bij de krijgsmacht en worden ze uitgenodigd na te denken over functies daar. De enquête wordt tot januari 2026 naar in totaal circa 200.000 17‑jarigen verstuurd; tot nu toe kregen ongeveer 11.000 jongeren de vragenlijst en vulde zo’n 8% die ook daadwerkelijk in (ongeveer 900 personen). Van die invullers vroeg ongeveer de helft om nadere informatie of een terugbelverzoek, vooral over studiedeals en het vervullen van de Maatschappelijke Diensttijd bij defensie.

De beweging komt in een Europese context: Duitsland voert per 1 januari de keuringsplicht weer in. Daar ontvangen 18‑jarigen een vragenlijst (voor mannen verplicht, vrouwen optioneel) en jongens moeten zich medisch en psychisch laten keuren; daadwerkelijk dienstnemen blijft vrijwillig, maar bij tekort aan vrijwilligers kan een verplichte loting volgen.

Nederland volgt die stap nog niet. Volgens brigadegeneraal Paul van der Touw is de enquête nu vrijwillig, maar Defensie bereidt wetgeving voor waarmee — indien nodig — ook een verplichte vragenlijst en keuringen mogelijk worden. Dat vergt wetswijziging en politieke meerderheid en kan dus tijd kosten. In dat traject hoort ook het versoepelen van enkele strenge medische uitsluitingscriteria (zoals kleurenblindheid en bepaalde voedselintoleranties) om het instroompotentieel te vergroten, vooral voor functies binnen Nederland. Defensie wil daarmee opties hebben zonder simpelweg de oude dienstplicht uit de jaren negentig te reactiveren.