Gaat jouw smartphone ook zo snel kapot? RUG-onderzoeker Tim (37) wil meer rechten voor consument tegen 'geplande veroudering'

In dit artikel:

RUG-onderzoeker Tim van Zuijlen (37) waarschuwt dat consumenten onvoldoende beschermd zijn tegen producten die opzettelijk korter meegaan — het fenomeen bekend als ‘geplande veroudering’. Hij promoveert maandag aan de Rijksuniversiteit Groningen op dit onderwerp en pleit voor meer wet- en regelgeving om die praktijk te bestrijden.

Van Zuijlen wijst erop dat de economie er baat bij heeft dat mensen vaker nieuwe spullen kopen, waardoor fabrikanten bewust de levensduur van apparaten kunnen beperken. Dat is volgens hem vooral zichtbaar bij ‘slimme’ producten zoals telefoons en computers: updates stoppen of onderdelen ontoegankelijk maken verkort effectief de gebruiksduur. Als tegenvoorbeeld noemt hij wasmachines; waar vroeger toestellen decennia meegingen, vermeldt een fabrikant als Bosch nu levensduren van twee tot acht jaar.

Consumenten krijgen volgens Van Zuijlen zelden compensatie: regelgeving wordt geblokkeerd door lobby’s en het liberale marktdenken staat extra beschermende regels in de weg. Hij stelt dat betere bescherming ook het consumentenvertrouwen — en daarmee de economie — kan versterken. Als oplossing pleit hij voor gezamenlijk opgestelde levensduurlijsten voor slimme producten door marktpartijen en consumentenorganisaties, en zo niet, voor ingrijpen door de overheid.