Gaat jouw smartphone ook zo snel kapot? RUG-onderzoeker Tim (37) wil consument beschermen tegen 'geplande veroudering'

In dit artikel:

RUG-onderzoeker Tim van Zuijlen (37) promoveert maandag aan de Rijksuniversiteit Groningen op consumentenrecht rond ‘geplande veroudering’ en waarschuwt dat consumenten beter beschermd moeten worden tegen producten die bewust korter meegaan dan noodzakelijk. Hij vergelijkt de decennialange wasmachines van vroeger met de door fabrikanten opgegeven levensduur van moderne apparaten (Bosch noemt twee tot acht jaar) en wijst vooral bij slimme producten zoals telefoons en computers op praktijken die levensduur inkorten, bijvoorbeeld door het stopzetten van software-updates.

Van Zuijlen ziet geplande veroudering deels als een economisch ingebed principe: bedrijven hebben baat bij frequente vervanging. Daardoor is het voor consumenten lastig om aanspraak te maken op compensatie; lobbyisten en een liberale marktblik blokkeren vaak regelgeving. Volgens hem ondermijnt dat het consumentenvertrouwen, terwijl betere bescherming dat juist zou kunnen versterken.

Als oplossing pleit hij voor duidelijke normen: marktpartijen en consumentenorganisaties zouden samen levensduurlijsten voor slimme producten moeten opstellen, en als dat niet lukt moet de overheid deze normen vastleggen. Ter context: sommige landen en de EU zijn al bezig met maatregelen zoals ‘right to repair’ en strijd tegen geplande veroudering, waardoor Van Zuijlens oproep past in een bredere, internationale discussie over duurzame productkwaliteit.