FVD regelt spoeddebat over EU-chatcontrole in Tweede Kamer
In dit artikel:
De Tweede Kamer houdt aanstaande maandag een spoeddebat over de hernieuwde EU-plannen voor chatcontrole, na een verzoek van FVD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen. Van Houwelingen reageerde opgelucht en noemde het al “een eerste, belangrijke overwinning voor vrijheid en privacy.” Het debat zal ook ingaan op de houding van het demissionaire kabinet, dat zich bij de stemming wil onthouden.
De aanleiding is dat de Europese Commissie opnieuw met een pakket komt dat sterk lijkt op een eerder afgewezen voorstel om privéberichten te scannen op misbruikmateriaal. Vorig voorstel sneuvelde nadat het Europees Parlement, privacyorganisaties en deskundigen fel protesteerden: client-side scanning zou end-to-end encryptie ondermijnen en onderzoeken wezen op zeer veel foutmeldingen. Zo concludeerde de Zwitserse federale politie dat circa 80% van de meldingen strafrechtelijk irrelevant was; in Ierland bleek maar één op de vijf meldingen van NCMEC daadwerkelijk misbruikmateriaal te bevatten. EU-commissaris Johansson erkende dat een groot deel van de rapporten niet bruikbaar was.
In de gelekte nieuwe teksten staat niet expliciet een algemene scanplicht, maar aanbieders moeten wel “alle passende risicobeperkende maatregelen” nemen—een formulering die critici als een indirecte dwang tot scannen zien. De reikwijdte is bovendien uitgebreid: niet alleen foto’s en video’s, maar ook teksten, metadata en gedragspatronen kunnen geanalyseerd worden, wat ruimte biedt voor algoritmische monitoring van alledaagse communicatie.
Tegenstanders noemen de aanpak een geraffineerde poging om beperkingen op massale bewaking te omzeilen. Voormalig Europarlementariër Patrick Breyer waarschuwt dat de kern van de wet ongewijzigd blijft; AI-onderzoeker Tijl De Bie en analist Raf Vantongerloo wijzen op de privacyrisico’s en het sluipende patroon van bevoegdheidsuitbreiding.
Minister van Justitie Van Oosten stelt dat Nederland zich zal onthouden omdat het voorstel permanente «vrijwillige» detectie mogelijk maakt en aanvullende verplichtingen (leeftijdsverificatie, meldingen aan een EU-centrum, nationale blokkeringsbevoegdheden) te ver gaan. Maandag staat dus een discussie op de agenda over de balans tussen kinderbescherming en het behoud van encryptie, communicatieve vertrouwelijkheid en digitale privacy.